Οι γονείς σου, οι παππούδες σου ή κάποιος φίλος που έχει μπει στην τρίτη ηλικία. Τους αγαπάς, μοιράζεστε στιγμές και γέλια, αλλά πόσο συχνά αναρωτιέσαι αν είναι καλά ψυχικά; Την 1η Οκτωβρίου, στην Παγκόσμια Ημέρα Ηλικιωμένων, είναι η στιγμή να το σκεφτείς σοβαρά. Γιατί μια μέρα όλοι θα φτάσουμε εκεί και θα θέλουμε να ζούμε σε μια κοινωνία που φροντίζει και νοιάζεται για την ψυχική μας υγεία.
Γιατί τα 40 και τα 60 είναι τα πιο κρίσιμα γενέθλια της ζωής μας;
Η έρευνα που τα αποκαλύπτει όλα
Μια πρόσφατη μελέτη του Centre for Mental Health, σε συνεργασία με το Age UK, έδειξε ότι η ψυχική υγεία των ηλικιωμένων συχνά αγνοείται λόγω συστημικού ηλικιακού ρατσισμού. Ο Andy Bell, διευθύνων σύμβουλος του Centre, τονίζει: "Η έλλειψη αναφοράς της τρίτης ηλικίας στα εθνικά σχέδια ψυχικής υγείας σημαίνει ότι έχει γίνει μικρή επένδυση στην υποστήριξη της ψυχικής υγείας των ηλικιωμένων. Πρόκειται για μια μορφή διάκρισης που αφήνει τους μεγαλύτερους χωρίς αποτελεσματική βοήθεια". Η μελέτη δείχνει ότι υπάρχει ένα διάχυτο αίσθημα απαισιοδοξίας, με αποτέλεσμα πολλοί να θεωρούν φυσιολογική την κακή ψυχική υγεία στην τρίτη ηλικία.
Τι λέει ο ΠΟΥ για την ψυχική υγεία στην τρίτη ηλικία
Τα παραπάνω συμπεράσματα αυτά δεν αφορούν μόνο τη Βρετανία. Η εικόνα είναι παρόμοια σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφέρει ότι περίπου το 14% των ανθρώπων ηλικίας 60+ ζουν με κάποια ψυχική διαταραχή, ενώ η κατάθλιψη και το άγχος βρίσκονται ανάμεσα στα πιο συχνά προβλήματα. Επιπλέον, η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση αναγνωρίζονται από τον ΠΟΥ ως βασικοί παράγοντες κινδύνου, που επιβαρύνουν σοβαρά την ψυχική υγεία στην τρίτη ηλικία.
Το παράδοξο της αδιαφορίας
Ο Paul Farmer, διευθύνων σύμβουλος του Age UK, περιγράφει το πρόβλημα με μία φράση που τα λέει όλα: "Υπάρχει ένα παράδοξο στον τρόπο που υποστηρίζεται η ψυχική υγεία των ηλικιωμένων: από τη μια υποαναγνωρίζεται και από την άλλη η κακή διάθεση και η κατάθλιψη αντιμετωπίζεται ως κάτι "φυσιολογικό για την ηλικία σου”". Το αποτέλεσμα; Πολλοί ηλικιωμένοι μένουν χωρίς την υποστήριξη που χρειάζονται για να έχουν καλή ψυχική υγεία, με επιπτώσεις όχι μόνο στην ίδια τη ζωή τους αλλά και στις οικογένειες και τις κοινότητές τους.
Τι προτείνει η έρευνα
Η μελέτη του Age UK και του Centre for Mental Health υπογραμμίζει την ανάγκη για:
- Ενσωματωμένα σχέδια φροντίδας που να καλύπτουν όλο το φάσμα ηλικιών.
- Εκπαίδευση προσωπικού για την αντιμετώπιση ηλικιακών προκαταλήψεων.
- Άμεσες πολιτικές αλλαγές που αναγνωρίζουν τη σημασία της ψυχικής υγείας των μεγαλύτερων.
- Η υποστήριξη της ψυχικής υγείας των ηλικιωμένων δεν είναι πολυτέλεια, αλλά ζήτημα δικαιοσύνης και ποιότητας ζωής.
Μάλιστα, όσο ο πληθυσμός γερνάει, η ανάγκη για ψυχική φροντίδα στην τρίτη ηλικία γίνεται ολοένα και πιο σημαντική. Η κοινωνία δεν μπορεί να αγνοεί τους μεγαλύτερους, γιατί κάποια μέρα όλοι θα βρεθούμε εκεί. Αν νοιαστούμε σήμερα για τους αγαπημένους μας, δημιουργούμε ένα περιβάλλον όπου η ψυχική υγεία κάθε ηλικίας σέβεται και προστατεύεται.
Μόνη αλλά όχι μοναχική: Πότε το να είσαι με τον εαυτό σου είναι αυτοφροντίδα;
Τι προτείνουν οι ειδικοί για καλύτερη ψυχική υγεία στους ηλικιωμένους
Η έρευνα μπορεί να αναδεικνύει τα κενά, αλλά χρειάζονται και λύσεις. Ο οργανισμός NCOA (National Council on Aging) προτείνει επτά απλά, καθημερινά βήματα που μπορούν να κάνουν τη διαφορά στην ψυχική υγεία των ηλικιωμένων και, μεταξύ μας, ισχύουν για όλους μας:
- Ζήτα βοήθεια όταν χρειάζεται: Η κατάθλιψη και το άγχος δεν είναι "φυσιολογικά της ηλικίας". Αν τα συμπτώματα επιμένουν, μίλα με τον γιατρό σου.
- Περιόρισε τις αρνητικές ειδήσεις: Η συνεχής κατανάλωση ειδησεογραφίας αυξάνει το στρες. Βάλε όρια και προστάτεψε την ηρεμία σου.
- Φρόντισε σώμα και μυαλό: Ύπνος, σωστή διατροφή, άσκηση, ακόμα και μικρές δραστηριότητες όπως κηπουρική ή περίπατοι βοηθούν ουσιαστικά.
- Μείνε συνεπής με τη φαρμακευτική αγωγή: Ακούγεται αυτονόητο, αλλά η συνέπεια είναι κλειδί για τη σωματική και ψυχική ισορροπία.
- Κράτα μια ρουτίνα: Η καθημερινότητα χρειάζεται δομή και μπορείς πάντα να της δίνεις χρώμα με νέα χόμπι ή δραστηριότητες.
- Μείνε κοινωνικά ενεργή: Από συναντήσεις με φίλους μέχρι εθελοντισμό, η σύνδεση με άλλους μειώνει δραματικά τη μοναξιά.
- Καλλιέργησε ευγνωμοσύνη: Η συνειδητή εστίαση στα μικρά θετικά αλλάζει τον τρόπο που βλέπεις τη ζωή και ενισχύει την ψυχική ανθεκτικότητα.
Πώς θα μεγαλώνουμε χωρίς να "γερνάμε"
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
