pexels
Τελευταία, φαίνεται πως όλοι έχουμε στιγμές που μπαίνουμε σε ένα δωμάτιο και ξεχνάμε γιατί. Ίσως, φταίνε οι πολλές "ανοιχτές καρτέλες" τόσο στους υπολογιστές μας όσο και στο μυαλό μας, αλλά, όπως φαίνεται, αυτή η αίσθηση πνευματικής θολούρας (brain fog) δεν είναι απλώς τυχαία.
Σύμφωνα με μια νέα εθνική ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Neurology, οι σοβαρές δυσκολίες στη συγκέντρωση, τη μνήμη ή τη λήψη αποφάσεων (αυτό που οι ερευνητές ονομάζουν γνωστική αναπηρία) έχουν γίνει αθόρυβα η πιο συχνά αναφερόμενη αναπηρία μεταξύ των ενηλίκων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και αυτό που προκαλεί τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι το γεγονός ότι η μεγαλύτερη αύξηση δεν παρατηρείται στους ηλικιωμένους, αλλά στους ανθρώπους κάτω των 40 ετών.
Τι συμβαίνει με το αυξανόμενο brain fog;
Για να κατανοήσουν αυτήν την τάση της θολούρας του εγκεφάλου (brain fog), οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από περισσότερους από 4,5 εκατομμύρια Αμερικανούς ενήλικες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ένα ξεκάθαρο μοτίβο: οι νεότεροι ενήλικες αναφέρουν περισσότερα προβλήματα με τη μνήμη, τη συγκέντρωση και τη λήψη αποφάσεων από ποτέ.
Την τελευταία δεκαετία, τα ποσοστά γνωστικών δυσκολιών διπλασιάστηκαν στους ενήλικες ηλικίας 18 έως 39 ετών.
Οι αιτίες δεν είναι πλήρως κατανοητές, αλλά οι επιστήμονες επισημαίνουν έναν συνδυασμό παραγόντων: χρόνιο στρες, κακό ύπνο, COVID, καθιστική ζωή και υπερβολική ψηφιακή διέγερση.
Εν τω μεταξύ, οι δείκτες γνωστικής αναπηρίας στους ηλικιωμένους παρέμειναν σταθεροί ή και μειώθηκαν ελαφρώς, πιθανώς χάρη στη βελτιωμένη καρδιαγγειακή φροντίδα, τη διατροφή και τα υψηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης, που προστατεύουν τη μακροπρόθεσμη υγεία του εγκεφάλου.
Έτσι, το σύγχρονο περιβάλλον φαίνεται να είναι ιδιαίτερα δύσκολο για τους νεότερους εγκεφάλους και οι συνέπειες γίνονται αισθητές νωρίτερα απ’ όσο νομίζουμε.
Πώς να προστατέψεις τον εγκέφαλό σου και να ενισχύσεις τη μνήμη σου σε κάθε ηλικία;
Τα νέα δεν είναι μόνο αρνητικά. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να ενισχύσεις την ανθεκτικότητα του εγκεφάλου σου, ανεξάρτητα από την ηλικία. Οι ερευνητές τονίζουν ότι, παρόλο που οι γνωστικές δυσκολίες είναι σοβαρές, οι συνήθειες που προστατεύουν τον εγκέφαλο είναι απλές, επιστημονικά τεκμηριωμένες και απόλυτα εφικτές.
1. Δώσε προτεραιότητα στον ύπνο
Ακόμα και μία νύχτα κακού ύπνου μπορεί να επηρεάσει τη μνήμη και να επιβραδύνει τον χρόνο αντίδρασης. Στόχευσε σε 7–9 ώρες ποιοτικού ύπνου και προσπάθησε να διατηρείς σταθερό ωράριο ύπνου-αφύπνισης (ναι, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα).
2. Κινήσου τακτικά
Η άσκηση αυξάνει τη ροή αίματος προς τον εγκέφαλο και διεγείρει τη νευρογένεση (τη δημιουργία νέων νευρώνων). Έρευνες δείχνουν ότι η τακτική σωματική δραστηριότητα (ειδικά η αερόβια άσκηση και η ενδυνάμωση) βελτιώνει τη μνήμη, τη συγκέντρωση και μειώνει τον κίνδυνο άνοιας.
3. Τρέφε τον εγκέφαλό σου σωστά
Θρεπτικά συστατικά όπως τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα (σολομός, σπόροι chia, καρύδια), οι πολυφαινόλες (βατόμουρα, κακάο, πράσινο τσάι) και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά συνδέονται με καλύτερη γνωστική λειτουργία. Και η μεσογειακή διατροφή είναι ιδανική για να ακολουθήσεις.
4. Κάνε στρατηγικά διαλείμματα
Ο εγκέφαλος χρειάζεται χρόνο για να επεξεργαστεί και να αποθηκεύσει πληροφορίες. Απομακρύνσου από τις οθόνες μέσα στην ημέρα, διαλογίσου ή κάνε έναν μικρό περίπατο, ιδανικά στη φύση η οποία έχει αποδειχθεί ότι αποκαθιστά την πνευματική ενέργεια.
5. Προκάλεσε τον εαυτό σου
Η εκμάθηση νέων δεξιοτήτων, όπως μιας γλώσσας, ενός μουσικού οργάνου ή ενός νέου χόμπι που απαιτεί συγκέντρωση, ενδυναμώνει τις συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων. Αυτή η "πνευματική άσκηση" βοηθά στην οικοδόμηση μακροπρόθεσμης γνωστικής ανθεκτικότητας.
6. Εξέτασε τα συμπληρώματα που υποστηρίζουν τον εγκέφαλο
Αν δυσκολεύεσαι να λάβεις επαρκείς ποσότητες ωφέλιμων συστατικών από τη διατροφή, μπορείς να στραφείς σε συμπληρώματα με κιτικολίνη (citicoline), ρεσβερατρόλη (resveratrol) ή kanna, που συμβάλλουν στη γνωστική υποστήριξη.
Γιατί οι νεότεροι ενήλικες είναι πιο ευάλωτοι;
Το γεγονός ότι οι γνωστικές δυσκολίες αυξάνονται πιο γρήγορα στους ανθρώπους ηλικίας 20-30, ίσως, αντικατοπτρίζει τις ιδιαίτερες πιέσεις της σύγχρονης ζωής. Πολλοί νέοι ενήλικες βιώνουν χρόνιο στρες, κατακερματισμένη προσοχή και σχεδόν συνεχή ψηφιακή διέγερση, που επιβαρύνουν τη βραχυπρόθεσμη μνήμη και τα κέντρα συγκέντρωσης.
Πρόσθεσε σε αυτά τον κακό ύπνο, τη μειωμένη φυσική δραστηριότητα και τη διατροφή φτωχή σε θρεπτικά συστατικά, και δημιουργείται το τέλειο "κοκτέιλ" πνευματικής κόπωσης. Οι ερευνητές, λοιπόν, σημειώνουν ότι αυτοί οι παράγοντες δεν επηρεάζουν μόνο τη διάθεση, αλλά μεταβάλλουν και τη φυσιολογία του εγκεφάλου με την πάροδο του χρόνου.
Η παρηγορητική πλευρά; Η νευροπλαστικότητα, δηλαδή η ικανότητα του εγκεφάλου να προσαρμόζεται και να "επανακαλωδιώνεται", παραμένει υψηλή ακόμη και στην ενήλικη ζωή. Αυτό σημαίνει ότι οι μικρές, σταθερές αλλαγές που κάνεις τώρα μπορούν να έχουν μετρήσιμη επίδραση στη μνήμη, τη συγκέντρωση και τη μακροχρόνια εγκεφαλική υγεία.
Ο εγκέφαλός μας, μάλλον, βιώνει το βάρος της σύγχρονης ζωής περισσότερο απ’ όσο συνειδητοποιούμε. Όμως, η μελέτη αυτή μάς θυμίζει ότι δεν είμαστε ανίσχυροι. Οι ίδιες βασικές συνήθειες που προστατεύουν την καρδιά, τους μυς και τη διάθεση, όπως ο ποιοτικός ύπνος, η συχνή κίνηση, η πλήρης διατροφή και η διαχείριση του στρες, προστατεύουν εξίσου τη μνήμη και την καθαρότητα του νου.
Οπότε, την επόμενη φορά που ξεχάσεις γιατί μπήκες σε ένα δωμάτιο, μην πανικοβληθείς, παρά δες το σαν ένα ευγενικό μήνυμα από τον εγκέφαλό σου που ζητά λίγη φροντίδα, συνέπεια και λιγότερη ώρα μπροστά σε μια οθόνη.
Διάβασε επίσης:
6 τροφές που βλάπτουν τη λειτουργία του εγκεφάλου
Ο εγκέφαλος μικραίνει με την ηλικία – Η καλύτερη φυσική προστασία μετά τα 40 είναι αυτή!
Πόσο καλή μνήμη έχεις; Γιατί ο τρόπος ζωής μετράει…
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
