Συνεργάστηκε ο Γεώργιος A. Κανάκης MD, PhD, Ενδοκρινολόγος - εξειδικευθείς στην ενδοκρινολογία αναπαραγωγής, ΕΑΑ Cert. (endokanakis.gr)
Έχεις συχνά καθυστέρηση στην περίοδό σου, άτακτο κύκλο και δυσκολεύεσαι να χάσεις κιλά; Τα παραπάνω συμπτώματα μπορεί να οφείλονται στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, ή στις πολυκυστικές ωοθήκες όπως το λέμε μεταξύ μας, μία μεταβολική διαταραχή που παρουσιάζεται συχνά στις γυναίκες.
Τι είναι το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΠΩ);
Πρόκειται για μία ενδοκρινοπάθεια, που εμφανίζεται συνήθως σε νεαρές γυναίκες. Τα χαρακτηριστικά του είναι οι διαταραχές της περιόδου και η αυξημένη παραγωγή ορμονών του ανδρικού φύλου (ανδρογόνα), τα οποία φυσιολογικά κυκλοφορούν σε μικρές ποσότητες και στη γυναίκα. Επιπλέον, οι ωοθήκες των γυναικών αυτών μπορεί να αναπτύξουν πολυάριθμες μικρές κύστεις, οι οποίες αντιστοιχούν σε ωοθυλάκια τα οποία δεν ωρίμασαν σωστά για να απελευθερώσουν το ωάριο που περιέχουν (ανωορρηξία).
Διαβάστε Επίσης
Πόσο συχνό είναι το ΣΠΩ;
Οι πολυκυστικές ωοθήκες, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών όπως ονομάζεται σωστά, είναι μία συχνή ορμονική διαταραχή, καθώς εμφανίζεται σε περίπου μία στις δέκα γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, ενώ η συχνότητα αυτή είναι ακόμη μεγαλύτερη μεταξύ γυναικών με αυξημένο σωματικό βάρος.
Πώς θα καταλάβω αν έχω ΣΠΩ;
Τα σημεία και τα συμπτώματα του συνδρόμου συνήθως εκδηλώνονται νωρίς, από την εμφάνιση της πρώτης περιόδου στην εφηβεία. Σύμφωνα με τα κριτήρια που έθεσε η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ανθρώπινης Αναπαραγωγής (ESHRE) το 2003, η διάγνωση του ΣΠΩ τίθεται όταν συνυπάρχουν τουλάχιστον δύο από τις ακόλουθες ενδείξεις: Α. Διαταραχές στην κανονικότητα της περιόδου με αραιούς και παρατεταμένους κύκλους, οι οποίοι ξεπερνούν τις 35 ημέρες σε διάρκεια και με λιγότερες από εννέα περιόδους ετησίως. Β. Περίσσεια ανδρογόνων (υπερανδρογοναιμία), η οποία εκδηλώνεται με την εμφάνιση ανεπιθύμητης τριχοφυΐας, (π.χ σε περιοχές όπως το πρόσωπο, το στήθος και η κοιλιά) ή/και επίμονης ακμής, και η οποία μπορεί να τεκμηριωθεί με εξέταση αίματος. Γ. Πολυκυστικές ωοθήκες. Οι ωοθήκες απεικονίζονται υπερηχογραφικά μεγάλες σε διαστάσεις (3 φορές το φυσιολογικό) και με πολυάριθμες μικρές κύστεις. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι η εύρεση πολυκυστικών ωοθηκών δε συνεπάγεται απαραίτητα και την ύπαρξη ΣΠΩ, καθώς πολλές κοπέλες με το εύρημα αυτό δεν παρουσιάζουν τις υπόλοιπες εκδηλώσεις του συνδρόμου.
Διαβάστε Επίσης
Γιατί έχω πολυκυστικές ωοθήκες και ποια η σχέση του συνδρόμου με την υπερινσουλιναιμία;
Η ακριβής αιτία του ΣΠΩ δεν έχει γίνει ως τώρα πλήρως κατανοητή, ωστόσο φαίνεται ότι κεντρικό ρόλο παίζει η αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης (ινσουλινοαντοχή), η οποία οφείλεται τόσο σε κληρονομικούς όσο και σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως το αυξημένο σωματικό βάρος. Εξαιτίας της ινσουλινοαντοχής, χρειάζονται υψηλότερες ποσότητες ινσουλίνης (υπερινσουλιναιμία), ώστε να διατηρούνται φυσιολογικά τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Η υπερινσουλιναιμία επιδρά στις ωοθήκες, όπου συντελεί στην ανώμαλη ωρίμανση των ωοθυλακίων και στην έλλειψη ωορρηξίας, καθώς και στην αυξημένη σύνθεση ανδρογόνων.
Γιατί πρέπει να απευθυνθώ στο γιατρό;
Για να καταλήξει στη διάγνωση του ΣΠΩ, θα πρέπει πρώτα ο γιατρός με ειδικές εξετάσεις να αποκλείσει άλλες καταστάσεις με παρόμοια κλινική εικόνα, όπως είναι οι παθήσεις των επινεφριδίων, του θυρεοειδούς, η υπερέκκριση προλακτίνης, αλλά και όγκοι που εκκρίνουν ανδρογόνα. Ιδιαίτερα θα πρέπει να αναζητήσεις ιατρική συμβουλή αν τα συμπτώματα εμφανιστούν ξαφνικά και χαρακτηρίζονται από γρήγορη εξέλιξη (διακοπή περιόδου, ταχέως αναπτυσσόμενη τριχοφυΐα, αραίωση του τριχωτού της κεφαλής με τρόπο παρόμοιο με τους άνδρες). Επιπλέον, θα πρέπει να μιλήσεις με το γιατρό σου εάν τα ανωτέρω συμπτώματα συνδυάζονται με δυσκολία στην επίτευξη εγκυμοσύνης, καθώς το ΣΠΩ είναι η συχνότερη αιτία υπογονιμότητας. Παράλληλα, πρέπει να ρυθμιστεί η περίοδός σου, καθώς η παρατεταμένη αραιομηνόρροια προκαλεί υπερπλασία του ενδομητρίου, η οποία σε βάθος χρόνου μπορεί να σχετίζεται με τον καρκίνο του ενδομητρίου. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι το ΣΠΩ έχει και μεταβολικές προεκτάσεις. Χαρακτηριστικά, έχει τους ίδιους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις με το σακχαρώδη διαβήτη, όπως υπέρταση, παχυσαρκία, δυσλιπιδαιμία και λιπώδη διήθηση του ήπατος, ενώ οι γυναίκες με ΣΠΩ εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο να διαγνωστούν με διαβήτη σε οποιαδήποτε φάση της ζωής τους, και στην κύηση. Μάλιστα, σε αντίθεση με την κλινική ένταση του ΣΠΩ, η οποία ελαττώνεται με την πάροδο της ηλικίας, οι μεταβολικές διαταραχές φαίνεται να επιδεινώνονται. Επίσης, επιβαρυντικός παράγοντας είναι η αύξηση του σωματικού βάρους.
Πώς αντιμετωπίζεται το ΣΠΩ;
Ο γιατρός που εξειδικεύεται στην αντιμετώπιση του ΣΠΩ και των μεταβολικών προεκτάσεών του, είναι ο ενδοκρινολόγος και θα σου προτείνει ένα θεραπευτικό πλάνο προσαρμοσμένο στις δικές σου ανάγκες. Έτσι είναι διαφορετική η θεραπεία αν σε απασχολεί κυρίως η αυξημένη τριχοφυΐα και η αστάθεια του κύκλου, όπου η χορήγηση αντισυλληπτικών βάσει ενδείξεων μπορεί να ανακουφίσει από τα ενοχλητικά συμπτώματα, από την περίπτωση που ενδιαφέρεσαι άμεσα για γονιμότητα, οπότε και φάρμακα κατά της ινσουλινοαντοχής μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες σύλληψης . Σε κάθε περίπτωση, η έγκαιρη διάγνωση και ο συνδυασμός της θεραπείας ακόμα και με ήπια απώλεια βάρους (5% του αρχικού) φέρνουν τα καλύτερα αποτελέσματα και μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο μακροχρόνιων επιπλοκών, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις. Διάβασε επίσης: Έχεις καθυστέρηση και θέλεις να κάνεις τεστ εγκυμοσύνης; Μάθε πώς θα το κάνεις σωστά
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
