istock
Συνεργάστηκε ο Ανδρέας Θωμόπουλος, ενδοκρινολόγος-διαβητολόγος, κλινικός διαιτολόγος
Το ενδοκρινικό σύστημα του οργανισμού σου στέλνει συνεχώς χημικά μηνύματα που ελέγχουν τα πάντα, από τους παλμούς της καρδιάς και το μεταβολισμό σου μέχρι την όρεξη και την ερωτική σου διάθεση! Οπότε, έχει μεγάλη σημασία να γνωριστείς με τις 18 πιο σημαντικές γυναικείες ορμόνες, σωστά;
1.Οιστρογόνα: έτσι ξεκινά η εφηβεία
Η πιο γνωστή θηλυκή σεξουαλική ορμόνη παράγεται στις ωοθήκες σου και, ξεκινώντας από την εφηβεία, ρυθμίζει τον έμμηνο κύκλο σου, βοηθά στη διατήρηση της εγκυμοσύνης και κρατά τα οστά σου δυνατά. Τα υπερβολικά οιστρογόνα σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας, εκδήλωσης καρκίνου του μαστού και της μήτρας κ.ά.
How to: Η διατήρηση ενός υγιούς βάρους, η αποφυγή του καπνίσματος, η λογική κατανάλωση αλκοόλ (λιγότερο από 1 ποτό τη μέρα), η τακτική άσκηση και η ισορροπημένη διατροφή μπορούν να ρυθμίσουν τα επίπεδα των οιστρογόνων σε όλη σου τη ζωή.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: 5 παγίδες που επηρεάζουν τα κιλά σου – αρνητικά!
2.Προγεστερόνη για τον έμμηνο κύκλο σου
Τα επίπεδά της αυξάνονται μετά την ωορρηξία και προετοιμάζουν τη μήτρα για ένα γονιμοποιημένο ωάριο. Όταν δεν προκύψει εγκυμοσύνη, τα επίπεδά της πέφτουν και έρχεται η περίοδος. How to: "Eίναι η ορμόνη που προκαλεί κατακράτηση υγρών και έτσι δημιουργούνται οι κεφαλαλγίες και η αύξηση στην όρεξη που παρατηρείται λίγο πριν από την έμμηνο ρύση. Αν έχεις αυτά τα συμπτώματα, κόψε το αλάτι από τη διατροφή σου", συστήνει ο ενδοκρινολόγος.
3.Ιρισίνη η ορμονη της άσκησης:
Απελευθερώνεται όταν ιδρώνεις μετατρέποντας τα λιποκύτταρα σε κύτταρα καφέ λίπους που καίνε θερμίδες. How to: Η ενδυνάμωση των μεγαλύτερων μυϊκών σου ομάδων, όπως οι γλουτιαίοι, μπορεί να αυξήσουν την ιρισίνη, επειδή περιέχουν περισσότερα μυϊκά κύτταρα τα οποία απελευθερώνουν την ορμόνη όταν ενεργοποιηθούν.
4.Αδρεναλίνη: Για την επιβίωση σου
Όταν απειλείται η ασφάλειά σου, τα επινεφρίδιά σου εκλύουν αυτή την ορμόνη "φυγής ή μάχης". Το χρόνιο άγχος, ωστόσο, μπορεί να οδηγήσει σε σταθερά υψηλά επίπεδα αδρεναλίνης, κάτι που σε θέτει σε κίνδυνο γιακατάθλιψη, καρδιοπάθεια κ.ά.How to Προσπάθησε να γελάς συχνά – το γέλιο μπορεί να κρατήσει υπό έλεγχο τα επίπεδά της, ενώ ακόμη και η προσμονή του γέλιου μπορεί να μειώσει την αδρεναλίνη έως και κατά 70%, σύμφωνα με έρευνα από το αμερικανικό Πανεπιστήμιο Loma Linda.
5.Αδιπονεκτίνη: Καταπολεμά το λίπος
Η εν λόγω ορμόνη ενισχύει την ικανότητα των μυών σου να χρησιμοποιούν υδατάνθρακες για ενέργεια, αυξάνει το μεταβολισμό σου και επιταχύνει το ρυθμό με τον οποίο το σώμα σου διασπά το λίπος.How to Η κατανάλωση άφθονων μονοακόρεστων λιπαρών από αβοκάντο, ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς και σπόρους αυξάνει τα επίπεδα της αδιπονεκτίνης και μειώνει τα λιποκύτταρα.
6.Ωκυτοκίνη: Σε κάνει να θέλεις αγκαλίτσες!
H ωκυτοκίνη είναι ο λόγος που νιώθεις τόσο καλά μέσα σε μια αγκαλιά! Τα επίπεδά της αυξάνονται όταν αγγίζουμε άλλους ανθρώπους. Η ορμόνη του συναισθηματικού δεσμού, όπως αποκαλείται, μας κάνει να νιώθουμε πιο κοντά και πιο συνδεδεμένοι με τους γύρω μας,κάτι που προσθέτει αισιοδοξία στη ζωή μας.How to Άλλοι τρόποι για να αυξήσεις τα επίπεδά της: δες μια ταινία που σε αγγίζει συναισθηματικά, χόρεψε με το σύντροφό σου ή χάιδεψε το σκύλο ή τη γάτα σου.
7.Μελατονίνη: Σε βοηθά να δεις όνειρα
Η μικροσκοπική επίφυση στον εγκέφαλό σου παράγει αυτή την ορμόνη το βράδυ για να σε βοηθήσει να αποκοιμηθείς και να παραμείνεις κοιμισμένη.Νεότερες έρευνες δείχνουν πως η μελατονίνη μπορεί, επίσης, να δρα ως ισχυρό αντιοξειδωτικό στο σώμα σου, βοηθώντας στην πρόληψη της κυτταρικής καταστροφής από τις βλαπτικές ελεύθερες ρίζες. Για να λειτουργήσει η ορμόνη αυτή χρειάζεται σκοτάδι, έτσι οποιαδήποτε έκθεση στο φως τη νύχτα περιορίζει την παραγωγή της.How to Μην αφήνεις αναμμένο φως στην κρεβατοκάμαρα όταν κοιμάσαι και απόφυγε τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών, όπως το smartphone ή το tablet, μία με δύο ώρες πριν ξαπλώσεις.
8.Ντοπαμίνη: Η ορμόνη που σε κάνει να νιώθεις καλά
Η ντοπαμίνη κάνει περισσότερα από το να ανεβάζει τη διάθεσή σου – λέει στον εγκέφαλό σου να επαναλάβει μια ευχάριστη δραστηριότητα (όπως να κάνεις σεξ και να τρως νόστιμα φαγητά) ξανά και ξανά! Χρησιμοποίησέ την υπέρ σου: όταν έχεις ανάγκη να νιώσεις καλύτερα, άκου μουσική. Έρευνα από το Πανεπιστήμιο McGill δείχνει πως όταν ακούς ένα τραγούδι που σου αρέσει, το αποτέλεσμα είναι η έκλυση ντοπαμίνης.How to Μην έχεις στα ντουλάπια σου τροφές που σου αρέσουν (πατατάκια, μπισκότα, παγωτό), καθώς έρευνα δείχνει πως η απελευθέρωση ντοπαμίνης που βιώνεις όταν τα καταναλώνεις μπορεί να οδηγήσει σε υπερφαγία.
9.Αυξητική ορμόνη: Σε μετατρέπει σε super woman!
"Η αυξητική ορμόνη, που παράγεται από την υπόφυση, είναι ζωτικής σημασίας για την αύξηση της δύναμης των μυών και των οστών τόσο στις γυναίκες όσο και στους άντρες" επισημαίνει ο ειδικός. Προστατεύει, επίσης, τους ιστούς σου από κατάρρευση, κάτι που με τη σειρά του σε προφυλάσσει από τραυματισμούς και κάνει το μεταβολισμό σου να λειτουργεί ομαλά.How to Έρευνα δείχνει πως όταν γυναίκες γυμνάζονται με μεγαλύτερα βάρη και κάνουν λιγότερες επαναλήψεις (μέχρι και 8 για κάθε άσκηση),ενισχύεται η έκλυση της αυξητικής ορμόνης περισσότερο από ό,τι με τη χρήση μικρότερων αλτήρων και εκτελούν περισσότερες επαναλήψεις.
10.Γρελίνη: Σου λέει ότι είναι ώρα για φαγητό
Η ορμόνη της πείνας απελευθερώνεται στο στομάχι σου και δίνει σήμα στον εγκέφαλό σου ότι είναι ώρα για φαγητό. Ο έλεγχος των επιπέδων της γρελίνης μπορεί να είναι το μυστικό για την πρόληψη της παχυσαρκίας.How to Κοιμήσου αρκετά το βράδυ: οι άνθρωποι που κοιμούνται μόνο 5 ώρες έχουν 15% υψηλότερα επίπεδα γρελίνης από εκείνους που απολαμβάνουν 8 ώρες ύπνου, δείχνει έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.
11.Λεπτίνη: Η ορμόνη του κορεσμού
Το αντίθετο της γρελίνης, η λεπτίνη παράγεται στα κύτταρα λίπους και ενημερώνει τον εγκέφαλό σου ότι έχεις τραφεί ώστε να σταματήσεις να τρως (γι’ αυτό και το όνομά της). Βοηθά, επίσης, τον εγκέφαλό σου να ρυθμίσει την ποσότητα της ενέργειας που καίει το σώμα σου κατά τη διάρκεια της ημέρας.How to Μην ξεπερνάς τα 6 κουταλάκια ζάχαρη τη μέρα: σε μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Φλόριντας βρέθηκε πως η υπερβολική ζάχαρη οδηγεί σε αντίσταση στη λεπτίνη, όπου ο εγκέφαλός σου δεν ανταποκρίνεται πια σε αυτήν, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε υπερφαγία και αύξηση του βάρους.
12.Σεροτονίνη: Σε κάνει χαρούμενη
Πιο γνωστή για τη θετική της επίδραση στη διάθεση (τα χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης μπορεί να οδηγήσουν σε κατάθλιψη), η σεροτονίνη σχετίζεται, επίσης, με τη μάθηση και τη μνήμη, ρυθμίζει τον ύπνο και την πέψη – περίπου το 95% της σεροτονίνης παράγεται στα έντερά σου, όχι στον εγκέφαλό σου!How to Σπουδαία νέα: η κατανάλωση σοκολάτας μπορεί πραγματικά να σε κάνει να νιώθεις πιο χαρούμενη. Η μαύρη σοκολάτα είναι πλούσια πηγή L-τρυπτοφάνης, την οποία το σώμα σου μετατρέπει σε σεροτονίνη.
13.Γλυκαγόνη: Η... κολλητή της ινσουλίνης
Παράγεται επίσης από κύτταρα του παγκρέατος και η επίδρασή της είναι εντελώς αντίθετη από εκείνην της ινσουλίνης. Όταν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα σου πέφτουν, η γλυκαγόνη διασπά την αποθηκευμένη γλυκόζη ώστε να μπορεί να τη χρησιμοποιήσει το σώμα σου γιαενέργεια. Η ινσουλίνη και η γλυκαγόνη συνεργάζονται για να διατηρούν σταθερά τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα σου.How to Σε αυτό μπορείς να βοηθήσεις κι εσύ, ακολουθώντας μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες και χαμηλή σε υδατάνθρακες, η οποία σχετίζεται με υγιή επίπεδα σακχάρου και ιδανική απελευθέρωση γλυκαγόνης.
14.Θυρεοειδικές ορμόνες: ρυθμίζουν το μεταβολισμό σου
Ο θυρεοειδής σου απελευθερώνει δύο βασικές ορμόνες, την τριιωδοθυρονίνη (Τ3) και τη θυροξίνη (Τ4), οι οποίες ελέγχουν το μεταβολισμό σου. Επιπλέον, καθορίζουν το βάρος σου, τα επίπεδα ενεργητικότητάς σου, την εσωτερική θερμοκρασία, την εμφάνιση του δέρματος και την ανάπτυξη μαλλιών και νυχιών. "Κάθε κύτταρο χρειάζεται αυτές τις ορμόνες για να λειτουργήσει" τονίζει ο ειδικός.How to: Για τη διατήρησή τους σε υγιή επίπεδα, απομάκρυνε από το σπίτι σου τη δισφαινόλη Α (ΒΡΑ), μια ουσία που διαταράσσει το ενδοκρινολογικό σύστημα και βρίσκεται σε ορισμένα πλαστικά μπουκάλια νερού, στην εσωτερική επίστρωση κονσερβών και στο χαρτί των αποδείξεων. Σύμφωνα με μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, η ουσία αυτή μπορεί να επηρεάσει αυτές τις ορμόνες.
15.Γλυκαγόνη πεπτιδίου 1 (GLP-1): Ρυθμιστής της όρεξης (2)
Άλλη μία ορμόνη που ρυθμίζει την όρεξη και παράγεται στο έντερο αφότου φας. Οι τροφές πλούσιες σε λιπαρά και πρωτεΐνη σχετίζονται με αυξημένη έκκριση της GLP-1, που σε κάνει να νιώθεις περισσότερο χορτασμένη.How to Αν μασήσεις περίπου 40 φορές τους ξηρούς καρπούς πριν τους καταπιείς, το αποτέλεσμα είναι μεγαλύτερη απελευθέρωση της ορμόνης για τα επόμενα 90 λεπτά, κάτι που με τη σειρά του σε βοηθά να κρατάς υπό έλεγχο την όρεξή σου.
16.Ινσουλίνη: Ελέγχει τα επίπεδα του σακχάρου του αίματος
Έπειτα από κάθε τροφή, τα κύτταρα του παγκρέατος απελευθερώνουν ινσουλίνη που μεταφέρει γλυκόζη από το κυκλοφορικό στους ιστούς του σώματος για να τη χρησιμοποιήσει για ενέργεια.How to Η προσθήκη πρωτεΐνης ορού γάλακτος στη διατροφή σου μπορεί να ενισχύσει την ανταπόκριση ινσουλίνης. Σε μελέτη διαπιστώθηκε ότι άνθρωποι που ήπιαν ρόφημα με πρωτεΐνη ορού γάλακτος πριν από το πρωινό τους αύξησαν τα επίπεδα της ινσουλίνης τους και μείωσαν τα επίπεδα της γλυκόζης τους κατά 28% μέχρι και 3 ώρες μετά το γεύμα τους.
17.Προλακτίνη: Πυροδοτεί τον θηλασμό
Τα επίπεδα της προλακτίνης αυξάνονται στην εγκυμοσύνη και μετά τον τοκετό η υπόφυση απελευθερώνει την ορμόνη για να ξεκινήσει η γαλακτοφορία που θα σου επιτρέψει να θηλάσεις. Η ορμόνη αυτή εμπλέκεται, επίσης, στην ωορρηξία και στον έμμηνο κύκλο σου. Αν υποφέρεις από σοβαρό προεμμηνορροϊκό σύνδρομο και σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, μπορεί να έχεις αυξημένη ευαισθησία στην προλακτίνη ή να παράγεις πάρα πολλή.How to: "Αυξάνεται με το στρες και με τις μαλάξεις στις γαλακτοφόρες περιοχές σου" εξηγεί ο ειδικός.
18.Τεστοστερόνη: Επηρεάζει την ερωτική διάθεση
Η ανδρική σεξουαλική ορμόνη παίζει ρόλο στην ερωτική σου διάθεση, την οστική πυκνότητα και τη μυϊκή ενδυνάμωση. Όταν τα επίπεδά της είναι πολύ υψηλά, ωστόσο, μπορεί να οδηγήσει σε σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, το οποίο εμποδίζει την ωορρηξία, με αποτέλεσμα αυξημένο κίνδυνο αντίστασης στην ινσουλίνη, εκδήλωσης καρδιοπάθειας, εμφάνισης τριχοφυΐας, ακμής και άλλων.How to: Η διατήρηση υγιούς βάρους και η αποφυγή του καπνίσματος μπορεί να διατηρήσουν τα επίπεδά της σε υγιές εύρος. "Αν πάρεις επιπλέον τεστοστερόνη, δε συνεπάγεται ότι θα αυξηθεί η λίμπιντό σου" τονίζει ο ειδικός.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
