Κατσικίσιο ή αγελαδινό γάλα; Ποιο είναι πιο εύπεπτο;

Ποιο είναι πιο θρεπτικό και πρέπει να προτιμήσεις; Τα δύο δημοφιλή γάλατα στο μικροσκόπιο.

γάλα Istock

Από τη Βίρνα Σκουλίδη, διαιτολόγο-διατροφολόγο, MSc Διατροφή, Δημόσια Υγεία και Πολιτικές (dietlicious.wixsite.com/virnaskoulidi).

Το ήξερες ότι κατανάλωση του κατσικίσιου γάλακτος παγκοσμίως αγγίζει το 65%, ενώ η θρεπτική αξία του είναι υψηλή και σε ορισμένες περιπτώσεις υπερτερεί ελαφρώς εκείνης του αγελαδινού; Η κύρια θρεπτική σύνθεση, η γεύση και η εμφάνισή του μοιάζουν με του αγελαδινού, όμως, τα μοναδικά χημικά, βιοχημικά, φυσικά και διατροφικά του χαρακτηριστικά είναι αυτά που το ξεχωρίζουν.

Καλύτερη απορρόφηση 

Όλα τα ζωικής προέλευσης γάλατα περιέχουν σε διαφορετική συγκέντρωση λακτόζη (φυσική ζάχαρη του γάλακτος). Με το πέρας της ηλικίας κάποια άτομα χάνουν την ικανότητα να την πέπτουν πλήρως. Ωστόσο, το κατσικίσιο γάλα έχει ελαφρώς λιγότερη ποσότητα λακτόζης από το αγελαδινό (~12% λιγότερη ανά
ποτήρι) και ακόμα μικρότερη όταν μετατρέπεται σε κατσικίσιο γάλα, καθιστώντας το πιο εύπεπτο.

Επιπλέον, η αναλογία β-καζεΐνης: αs1-καζεΐνη (70%:30%) στις πρωτεΐνες του κατσικίσιου γάλακτος είναι παρόμοια με του μητρικού, γεγονός που οδηγεί σε μεγαλύτερη πεπτικότητα σε σύγκριση με το αγελαδινό γάλα. Ένα ακόμα στοιχείο που καθιστά το κατσικίσιο γάλα πιο εύπεπτο είναι το μέγεθος των σφαιριδίων λίπους, που είναι μικρότερο απ’ ό,τι στο αγελαδινό. Η σύνθεση των πρωτεϊνών του κατσικίσιου γάλακτος επιτρέπει τον σχηματισμό ενός μαλακότερου τυροπήγματος, που βοηθά στην υγεία και την άνεση του πεπτικού συστήματος. Μαζί με την πεπτικότητά του εξηγεί το γιατί οι ασθενείς με δυσανεξία στη λακτόζη μπορούν να απολαμβάνουν κατσικίσιο γάλα χωρίς επιπτώσεις.

Υγεία του πεπτικού συστήματος 

Το κατσικίσιο γάλα έχει ακόμα ένα πλεονέκτημα όσον αφορά το πεπτικό σύστημα και αυτό είναι η υψηλή περιεκτικότητά του σε πρεβιοτικά Bifidobacteria φροντίζοντας για την προστασία της εντερικής χλωρίδας. Συγκεκριμένα, οι ολιγοσακχαρίτες, που προέρχονται από τη λακτόζη και περιέχονται σε μεγάλο βαθμό στο κατσικίσιο γάλα, δεν αποικοδομούνται από τα ανθρώπινα πεπτικά ένζυμα ασκώντας πρεβιοτικές και αντιμικροβιακές λειτουργίες στον γαστρεντερικό σωλήνα, αποτελέσματα που θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα στη διαχείριση της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου.

Αλλεργία στο γάλα 

Η θεωρία ότι το κατσικίσιο γάλα εμφανίζει χαμηλότερο κίνδυνο αλλεργίας στηρίζεται στα χαμηλότερα επίπεδα αs1-καζεΐνης που περιέχει, ενός κύριου αλλεργιογόνου στο βόειο γάλα. Ωστόσο, δεν έχει διαπιστωθεί με σαφήνεια ότι είναι λιγότερο αλλεργιογόνο από το αγελαδινό ή ότι προκαλεί ηπιότερες αλλεργικές αντιδράσεις. Ειδικότερα, το αγελαδινό και το κατσικίσιο γάλα έχουν διαφορετικό προφίλ πρωτεϊνών και κυρίως καζεΐνών, των κύριων αλλεργιογόνων πρωτεϊνών και αυτός είναι ένας παράγοντας που μπορεί να παίζει σημαντικό ρόλο τόσοστη διαφορετική αλλεργιογονικότητα μεταξύ του αγελαδινού και του κατσικίσιου γάλακτος όσο και στην ένταση και στον τύπο της ανοσιακής απάντησης.

Καλύτερο λιπιδαιμικό προφίλ 

Το κατσικίσιο γάλα είναι πιο πλούσιο από το αγελαδινό σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (MUFA), πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (PUFA) και τριγλυκερίδια μέσης αλύσου (MCT), τα οποία είναι ευεργετικά για τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Μαζί με αυτά, το κατσικίσιο γάλα έχει χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης από το αγελαδινό γάλα. Η κατανάλωση κατσικίσιου γάλακτος μειώνει τα τριγλυκερίδια στο πλάσμα και ως εκ τούτου έχει θετική επίδραση στον μεταβολισμό των λιπιδίων.

Επίσης, αναφέρεται ότι μειώνει τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης και διατηρεί σε φυσιολογικά επίπεδα τα τριγλυκερίδια και τις τρανσαμινάσες [γλουταμινική οξαλοξική τρανσαμινάση (GOT) και τρανσαμινάση του γλουταμινικού-πυροσταφυλικού οξέος (GPT) – δείκτες για ηπατική δυσλειτουργία], γεγονός που το κάνει να ελέγχει και να προλαμβάνει τις στεφανιαίες παθήσεις (ΣΝΣ). Το κατσικίσιο γάλα είναι μια καλή πηγή βιταμίνης Κ, απαραίτητης για τη διατήρηση της φυσιολογικής αρτηριακής πίεσης και της καρδιακής λειτουργίας.

Πλούσιο σε βιταμίνες 

Ένα ποτήρι κατσικίσιου γάλακτος παρέχει το 35% των συνιστώμενων ημερήσιων αναγκών μας σε ασβέστιο και έως το 20% σε ριβοφλαβίνη. Σημαντική επίσης είναι και η συγκέντρωσή του σε σελήνιο, ιχνοστοιχείο ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, φώσφορο, κάλιο και βιταμίνη
Β12. Ακόμα, η κατανάλωση κατσικίσιου γάλακτος βελτιώνει τη βιοδιαθεσιμότητα του ψευδαργύρου, αυξάνοντας την αντιοξειδωτική ικανότητα. Το κατσικίσιο γάλα έχει, επίσης, υψηλότερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη Α σε σχέση με το αγελαδινό γάλα, επειδή οι κατσίκες μετατρέπουν όλο το βήτα καροτένιο από τα τρόφιμα σε βιταμίνη Α στην παραγωγή γάλακτος.

Για τον ίδιο λόγο είναι πάντα πιο λευκό από το αγελαδινό. Η βιταμίνη Α είναι σημαντική, μεταξύ άλλων, για τη διατήρηση της υγιούς όρασης, την εξασφάλιση της φυσιολογικής λειτουργίας του ανοσοποιητικού μας συστήματος και των οργάνων και την ενίσχυση της σωστής ανάπτυξης, καθώς και της ανάπτυξης των εμβρύων στη μήτρα. Η βιταμίνη C, γνωστή για τις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες και την επίδρασή της στο ανοσοποιητικό σύστημα, βρίσκεται σε μεγαλύτερες ποσότητες στο κατσικίσιο γάλα απ’ ό,τι στο αγελαδινό. Τέλος, το κατσικίσιο γάλα είναι καλή πηγή βιταμινών D, E, θειαμίνης και νιασίνης. Δικαιωματικά, η παραγωγή και η κατανάλωσή του αυξάνεται παγκοσμίως, καθώς ο κόσμος αναγνωρίζει τα οφέλη του. Έχει υψηλότερη διατροφική αξία σε σχέση με άλλα γάλατα ζωικής προέλευσης, θεωρείται ιδανική τροφή για όλες τις ηλικίες, αφού περιέχει απαραίτητες βιταμίνες και μέταλλα, ενώ η τακτική πρόσληψή του έχει φανεί
από μελέτες ότι βελτιώνει σημαντικά την αύξηση του σωματικού βάρους και ενισχύει την υγεία των οστών.

Τροφές με ασβέστιο: Σε ποιες τροφές υπάρχει ασβέστιο που δεν έχεις φανταστεί;

Πρωτεϊνική σύνθεση

Πολλά στοιχεία από μελέτες δείχνουν ότι το κατσικίσιο γάλα αποτελεί καλύτερη επιλογή από το αγελαδινό ή τα φυτικά ροφήματα, με κυριότερο παράγοντα τις πρωτεΐνες. Συγκριτικά με το αγελαδινό γάλα, το ρόφημα σόγιας, ρυζιού ή τα ροφήματα από ξηρούς καρπούς, το κατσικίσιο γάλα περιέχει περισσότερη πρωτεΐνη ανά μερίδα, ενώ σημαντικό είναι να τονίσουμε ότι οι πρωτεΐνες που περιέχει είναι πιο εύπεπτες, δηλαδή το σώμα μπορεί να τις χρησιμοποιήσει πιο εύκολα.

Βρέφη 

Παρά το γεγονός ότι το κατσικίσιο γάλα είναι πιο εύπεπτο, με μεγαλύτερη βιοδιαθεσιμότητα σιδήρου και παρόμοιο pH με αυτό του μητρικού, επειδή δεν αποτελεί πλούσια πηγή φυλλικού οξέος, δε συνιστάται να παρέχεται σε βρέφη κάτω του ενός έτους, καθώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για αναιμία. Επίσης, έχει υψηλότερο φορτίο νεφρικής διαλυμένης ουσίας (PRSL- το άθροισμα του διατροφικού αζώτου, νατρίου, καλίου, χλωρίου και φωσφόρου στις βρεφικές τροφές) σε σύγκριση με το αγελαδινό γάλα και μπορεί να ασκήσει πίεση στα νεφρά ενός βρέφους, ενώ έχει βρεθεί και ότι προκαλεί μεταβολική οξέωση και εντερικό ερεθισμό όταν δίνεται σε βρέφη τον πρώτο μήνα ζωής.

Θρεπτική αξία (1 ποτήρι κατσικίσιο γάλα πλήρες)

· 168 θερμίδες
· 9 γρ. πρωτεΐνη
· 10 γρ. λίπος
· 11 γρ. υδατάνθρακες

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr

Read Next

MORE FROM

Διατροφή

Δεικτης μαζας σωματος

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Ποσο νερο πρεπει να πινω

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Θερμιδες που καιω στο τρεξιμο

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i