Πρώτα, τα κακά νέα: η ταχύτητα της μνήμης σου παρακμάζει φυσικά κατά περίπου 2% κάθε δεκαετία, ξεκινώντας από το τέλος των 20 χρόνων σου. Τα πραγματικά καλά νέα;
«Υπάρχουν πολλές επιστημονικά τεκμηριωμένες στρατηγικές για να κρατήσεις τη μνήμη σου κοφτερή παρά το πέρασμα του χρόνου», λέει ο Gary Small, MD, διευθυντής του Κέντρου Μακροζωίας στο UCLA.
Διάβασε τη συνέχεια για να ανακαλύψεις τα βασικά δεδομένα για τον εγκέφαλό σου.
Τα συναισθήματα μπορεί να θολώσουν τις αναμνήσεις σου
Έχεις αναρωτηθεί ποτέ πώς οι μάρτυρες ενός εγκλήματος μπορεί να ισχυρίζονται πως είδαν εντελώς αντιφατικά πράγματα; Η αντίληψή τους μπορεί να σκιάζεται από φόβο, εξηγεί ο Gary Wells, PhD, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Πολιτείας της Άιοβα που εξειδικεύεται σε καταθέσεις αυτοπτών μαρτύρων.
«Ο φόβος πυροδοτεί μια ανταπόκριση επιβίωσης που χρησιμοποιεί τις διανοητικές μας πηγές, έτσι το συναίσθημα μπορεί να εμποδίζει την αποκωδικοποίηση της μνήμης», λέει.
Δεν υπάρχει «έκλαμψη μνήμης»
Μερικοί άνθρωποι ορκίζονται πως οι λεπτομέρειες ενός γεγονότος είναι παγωμένες στο μυαλό τους σαν μια φωτογραφία. Μάλλον δεν ισχύει αυτό, λένε οι ειδικοί.
«Οι αναμνήσεις μας μοιάζουν περισσότερο με μια αφήγηση που επεξεργαζόμαστε συνεχώς», λέει ο Charles A. Weaver III, PhD, πρόεδρος του τμήματος ψυχολογίας και νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μπέιλορ στο Τέξας.
Έρευνα σε αναμνήσεις ανθρώπων από την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου έδειξε πως πάνω από το 70% ισχυρίστηκε ότι θυμόταν να έχουν δει ζωντανή μετάδοση του πρώτου αεροπλάνου να πέφτει στον Πύργο του Παγκοσμίου Κέντρου Εμπορίου , παρότι το βίντεο της σύγκρουσης δεν ήταν ακόμη διαθέσιμο.
Το deja vu υπάρχει
«Είναι μια αντίδραση βασισμένη σε μια γενική αίσθηση οικειότητας», εξηγεί ο Weaver. Μπορεί μια ιδιαίτερη μυρωδιά ή αίσθηση να έχει πυροδοτήσει μια σχετική, κοιμισμένη ανάμνηση, κάνοντας την τρέχουσα κατάσταση να δείχνει γνώριμη.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Πόσα ξέρεις για το Αλτσχάιμερ και την άνοια; Μάθε και σώσε τη μνήμη σου
Το άγχος σε αποδιοργανώνει
Σε μελέτη στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, ανθρώποι που έπαιρναν καθημερινά υψηλές δόσεις της ορμόνης του άγχους, της κορτιζόνης, για τέσσερις μέρες είχαν χειρότερη απόδοση σε τεστ μνήμης από εκείνους στην ομάδα ελέγχου.
Και ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ ανακάλυψαν πως γυναίκες που ανέφεραν ότι ένιωθαν πολύ άγχος στη διάρκεια μιας 20ετίας βρέθηκαν με μικρότερο μέγεθος της δεξιάς πλευράς του ιππόκαμπου στον εγκέφαλό τους. Ευτυχώς, άλλες μελέτες έχουν δείξει πως οι τεχνικές χαλάρωσης, όπως ο διαλογισμός, η yoga και το tai chi μπορεί να έχουν θετική επίδραση στη μνήμη. Οτιδήποτε σε ηρεμεί θα πρέπει να έχει την ίδια επίδραση, είτε είναι κουβέντα στο τηλέφωνο ή να πηγαίνεις για τρέξιμο.
Μη σε τρομάζουν τα κενά μνήμης
Μπορεί να φρικάρεις αν δεν σου έρχεται με τίποτε μια λέξη. Όμως, μια καθησυχαστική μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια βρήκε πως αυτά τα μικρά κενά δεν είναι πιθανό να σχετίζονται με διανοητική παρακμή.
«Η ικανότητά σου για γρήγορη πρόσβαση σε πληροφορίες αρχίζει να παρακμάζει φυσικά στις αρχές της δεκαετίας των 30 σου», λέει ο James Leverenz, MD, διευθυντής του κέντρου Lou Ruvo Center for Brain Health στην κλινική Cleveland.
Και όταν είσαι χρόνια multitasker (όπως πολλές από εμάς) στο κάνει πιο δύσκολο να συγκεντρώνεσαι.
«Τα εγκεφαλικά κύτταρα που φυλάσσουν το στοιχείο που αναζητάς δεν έχουν πεθάνει – απλά θέλουν ένα ξεσκονισματάκι», λέει ο Dr. Small.
Άλλα εντελώς φυσιολογικά θεματάκια μνήμης: δυσκολεύεσαι να θυμηθείς τι έκανες τον περασμένο μήνα ή χρόνο και ένα φαινόμενο που αποκαλείται «ανάμιξη» (όταν μικρές λεπτομέρειες μπερδεύονται μέσα στο κεφάλι σου). Μια ένδειξη που θα πρέπει να ανησυχήσει;
Όταν εσύ ή οι αγαπημένοι σου παρατηρήσουν ότι δυσκολεύεσαι με καθημερινές δραστηριότητες – όπως να ολοκληρώσεις τις υποχρεώσεις σου ή να μαγειρέψεις το αγαπημένο σου φαγητό. Σε αυτή την περίπτωση, επισκέψου έναν νευρολόγο.
Ο εγκέφαλός σου αγαπά τους υπνάκους
Η ικανότητα ανάκλησης πληροφοριών σου είναι πέντε φορές καλύτερη όταν έχεις πάρει έναν 45λεπτο υπνάκο, συγκριτικά με το αν βλέπεις ένα βίντεο.
...και την καρδιαγγειακή προπόνηση
Ο εγκέφαλός σου είναι γεμάτος με αρτηρίες –γι’ αυτό και η άσκηση μπορεί να έχει τόσο θετική επίδραση.
Η καρδιαγγειακή άσκηση βοηθά την καρδιά σου να αντλεί το αίμα πιο αποτελεσματικά, μεταφέροντας περισσότερο οξυγόνο στον εγκέφαλό σου και ευνοώντας την ανάπτυξη νέων αιμοφόρων αγγείων, λέει ο Majid Fotuhi, MD, επικεφαλής του ινστιτούτου Memosyn Neurology Institute και συγγραφέας του Boost Your Brain.
Και δεν είναι ποτέ πολύ αργά για να ξεκινήσεις: Μελέτη του 2011 σε ηλικιωμένους, για παράδειγμα, βρήκε πως εκείνοι που έκαναν ένα γρήγορο 40λεπτο βάδισμα τρεις φορές την εβδομάδα για ένα χρόνο είχαν κατά 2% αύξηση του μεγέθους του ιπποκάμπου τους.
Οι γυναίκες θυμούνται περισσότερα
Έρευνα του 2015 από την Κλινική Mayo σε ανθρώπους 30-95 ετών υποστηρίζει αυτό που μπορεί να υποπτεύεσαι καιρό: καθώς οι άντρες μεγαλώνουν, η μνήμη τους εξασθενεί πιο γρήγορα, ειδικά μετά τα 40. οι ερευνητές ανακάλυψαν πως οι γυναίκες είχαν σχετικά μεγαλύτερο ιππόκαμπο καθώς μεγάλωναν.
Μία θεωρία λέει πως αυτό συμβαίνει χάρη στα οιστρογόνα, που μπορεί να προστατεύουν από τις καρδιαγγειακές ασθένειες που επηρεάζουν τους άντρες και μπορεί να έχουν αρνητική επίδραση στον εγκέφαλό τους.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Τι βλάπτει την καρδιά σου και δεν το ξέρεις! Oι 6 νέοι δείκτες μελλοντικής υγείας!
Άλλη έρευνα δείχνει πως οι άντρες είναι απλά πιο ξεχασιάρηδες από τις γυναίκες, ανεξάρτητα από την ηλικία. Νορβηγική μελέτη του 2013 σε πάνω από 48.000 ανθρώπους βρήκε πως άντρες είχαν μεγαλύτερη δυσκολία να θυμηθούν πράγματα όπως ονόματα, ημερομηνίες και προγράμματα.
Κατά κάποιον τρόπο, ο εγκέφαλος βελτιώνεται με την ηλικία
Νέα έρευνα δείχνει πως η αποκρυσταλλωμένη ευφυΐα –δηλαδή, η ικανότητα να χρησιμοποιείς τη συνεχώς αυξανόμενη γνώση, δεξιότητες και εμπειρία- κορυφώνεται στα τέλη της δεκαετίας των 60 σου ή στις αρχές των 70 σου χρόνων. Και παρότι ο εγκέφαλος των νεότερων μπορεί να έχει μεγαλύτερες ταχύτητες επεξεργασίας, οι μεγαλύτεροι μπορούν να χρησιμοποιήσουν παρακαμπτήριους.
«Υπάρχει μια λέξη που το περιγράφει αυτό: σοφία», εξηγεί ο Zaldy Tan, MD, ιατρικός διευθυντής του προγράμματος Alzheimer’s and Dementia Care Program του UCLA.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
