iStock
H κορτιζόλη, γνωστή και ως "ορμόνη του στρες", βρίσκεται πίσω από κάθε ενοχλητικό πρόβλημα που μπορείς να σκεφτείς: κόπωση, φούσκωμα, τριχόπτωση, θολή όραση, μελανιές, ζάλη, κακός ύπνος.
Η κορτιζόλη είναι μια σημαντική ορμόνη. Είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση πολλών λειτουργιών στο σώμα σου, όπως ο μεταβολισμός και τα αποθέματα ενέργειας. Τι συμβαίνει όμως όταν τα επίπεδα αυτής της ορμόνης εκτινάσσονται; Μάθε πώς λειτουργεί η κορτιζόλη και πώς επηρεάζει την υγεία σου.
Πώς επιδρά το στρες που βιώνουμε καθημερινά στο σώμα μας;
Τι είναι η κορτιζόλη και πώς επηρεάζει την υγεία μου;
Αν και η κορτιζόλη μπορεί να επηρεάσει σχεδόν κάθε μέρος του σώματός σου, η κύρια λειτουργία της είναι πραγματικά πολύ απλή: να σε σηκώσει από το κρεβάτι και να σε προετοιμάσει για την ημέρα. Η κορτιζόλη παράγεται από τα επινεφρίδια, τα οποία είναι τοποθετημένα στην κορυφή των νεφρών. Ο υποθάλαμος στον εγκέφαλό σου, ο οποίος ρυθμίζει τον κιρκάδιο ρυθμό, το εσωτερικό σου ρολόι, ελέγχει την απελευθέρωσή της. Έτσι, καθώς ξυπνάς, τα επινεφρίδια σου αντλούν κορτιζόλη, η οποία ενισχύει τον καρδιακό σου ρυθμό και σε κινητοποιεί.
Τα επίπεδα κορτιζόλης σου κορυφώνονται μεταξύ 6 π.μ. και 8 π.μ. (αν και αυτό διαφέρει από άτομο σε άτομο και εξαρτάται από το πώς είναι το τυπικό σου πρόγραμμα ύπνου-αφύπνισης) και στη συνέχεια μειώνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η κορτιζόλη φτάνει στο χαμηλότερο σημείο της τη νύχτα—ακριβώς την ώρα που πέφτεις για ύπνο. Το επόμενο πρωί, ο κύκλος ξεκινά ξανά από την αρχή.
Αυτό το φυσικό μοτίβο ωστόσο ισχύει μόνο για τις ήρεμες μέρες σου. Η κορτιζόλη είναι η ορμόνη μάχης ή φυγής του σώματός μας. Στην εξελικτική ιστορία, όταν οι πρόγονοί μας έβλεπαν ένα λιοντάρι, είχαν δύο επιλογές: να το σκάσουν ή να το πολεμήσουν.
Και τα δύο αυτά σενάρια προκαλούν τον καρδιακό ρυθμό, την αρτηριακή πίεση και εκτοξεύουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, κάτι που σε βοηθά να χρησιμοποιείς καλύτερα τον εγκέφαλο και τους μυς σου για να επιβιώσεις. Μια ξαφνική έκρηξη κορτιζόλης σε βοηθά να αντιμετωπίσεις καλύτερα την απειλή ενώ μειώνει παράλληλα τις μη ουσιώδεις σωματικές λειτουργίες, όπως η πέψη.
Το πρόβλημα είναι ότι ο εγκέφαλός σου δεν είναι και ο καλύτερος κριτής για το τι σημαίνει μια πραγματική απειλή: Για παράδειγμα ας υποθέσουμε ότι περπατάς στο δρόμο και συναντάς τον πρώην φίλο σου απροσδόκητα, πιθανότατα θα η κορτιζόλη θα αυξηθεί. Ωστόσο, μόλις ο πρώην σου φύγει, αυτή η αυξημένη τιμή θα πρέπει να μειωθεί.
Υπάρχουν και άλλα πράγματα που προκαλούν αύξηση των επιπέδων κορτιζόλης. Το πόσο πρόσφατα ασκήθηκες ή έφαγες αλλάζει τα επίπεδα κορτιζόλης, όπως η εγκυμοσύνη και ορισμένα φάρμακα.
Η χαμηλή κορτιζόλη μπορεί να επηρεάσει την υγεία σας (όπως και η υψηλή)
Τι θα μου συμβεί αν τα επίπεδα κορτιζόλης μου είναι πολύ υψηλά;
Αυτή η ορμόνη παράγεται και εκκρίνεται καθημερινά, και αυτό είναι συνήθως ένα απολύτως φυσιολογικό πράγμα. Ωστόσο, η κορτιζόλη μπορεί να παραμείνει πολύ υψηλή για πάρα πολύ καιρό. Αυτό συμβαίνει στην περίπτωση του συνδρόμου Cushing, μιας σπάνιας πάθησης κατά την οποία το σώμα παράγει πολλή κορτιζόλη για παρατεταμένες περιόδους.
Για όλους τους άλλους, δεν υπάρχουν συμπτώματα υψηλής κορτιζόλης από μόνα τους, αν και μπορεί οπωσδήποτε να αναπτύξεις προβλήματα που σχετίζονται με το άγχος (που σημαίνει απλώς ότι η κορτιζόλη κάνει τη δουλειά της).
Κάποιος που άγχεται συνεχώς μπορεί να έχει προβλήματα ύπνου, διάρροια ή δυσκοιλιότητα, απώλεια μαλλιών ή αυξημένη όρεξη: Αυτά είναι συνήθως τα πρώτα σημάδια και συμπτώματα που δηλώνουν ότι ένα άτομο βρίσκεται σε χρόνιο στρες. Και αν είσαι υπό στρες για παρατεταμένες περιόδους, μπορεί να έχεις υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξεις καρδιακές παθήσεις, υπέρταση, διαβήτη τύπου 2, αρθρίτιδα και αγχώδεις διαταραχές.
Πώς να ρίξεις την κορτιζόλη σου
Εστίασε σε τρόπους και τεχνικές που θα σε ηρεμήσουν. Φυσικά, η μείωση του άγχους στη ζωή σου είναι συχνά πολύ πιο εύκολο να ειπωθεί παρά να γίνει, αλλά υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείς να κάνεις για να νιώσεις καλύτερα:
- Κάνε ασκήσεις αναπνοής και ενσυνειδητότητας: Προφανώς δεν θα σε απαλλάξουν από τους στρεσογόνους παράγοντες, αλλά μπορείς να "ξεγελάσεις" το σώμα σου και να ρίξεις την κορτιζόλη σου.
- Βγες για μια γρήγορη βόλτα έξω ή γίνε δημιουργική. Έρευνες έχουν δείξει ότι μόλις 10 λεπτά στη Φύση μπορούν να μειώσουν το στρες. Επίσης η ενασχόληση με την Τέχνη μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση του άγχους και της κατάθλιψης.
- Μίλησε σε έναν ψυχολόγο. Ένας ψυχοθεραπευτής μπορεί να σε καθοδηγήσει και να σου μάθει στρατηγικές αντιμετώπισης για την κατάσταση και τις ανάγκες σου.
Δες επίσης: Πώς να μειώσω την κορτιζόλη; 8 τρόποι να μειώσεις την ορμόνη του άγχους
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
