pexels
Μπορεί εσύ να βλέπεις το σύκο ως ένα καλοκαιρινό φρούτο που ταιριάζει σε τάρτες με κατσικίσιο τυρί ή πάνω σε γιαούρτι με μέλι, αλλά για τους αρχαίους Έλληνες και Ρωμαίους, τα πράγματα ήταν πολύ πιο σοβαρά. Σύμφωνα με τον λέκτορα Κλασικών Σπουδών Konstantine Panegyres και άρθρο του στο The Conversation, η διατροφή στην αρχαιότητα ήταν ένας ολόκληρος τρόπος ζωής. Η λέξη "δίαιτα” (ή diaita) δεν αφορούσε μόνο το φαγητό, αλλά και τον ύπνο, την άσκηση, τη σεξουαλική ζωή, ακόμα και την ψυχαγωγία. Οι γιατροί δεν σου έλεγαν απλώς "φάε αυτό", σου έδιναν ολιστικές οδηγίες ζωής. Και τα σύκα ήταν κάπου εκεί, στο επίκεντρο.
Παχαίνουν τα σύκα; Πόσες θερμίδες έχουν και ποια είναι τα οφέλη τους;
Η ιεροτελεστία των σύκων
Από τον 7ο αιώνα π.Χ., αθλητές όπως ο Χιόνις ο Λάκωνας, Ολυμπιονίκης σε τέσσερις συνεχόμενους αγώνες, ακολουθούσαν αυστηρές δίαιτες βασισμένες αποκλειστικά στα σύκα. Άλλοι, όπως οι σοφιστές Αγχίμολος και Μόσχος, έζησαν ολόκληρη τη ζωή τους καταναλώνοντας μόνο σύκα και νερό. Το αποτέλεσμα; Ενέργεια, σθένος, αντοχή, αλλά και... ιδιαίτερη μυρωδιά. Όπως σημειώνει ο ιστορικός Ηγήσανδρος των Δελφών, ο ιδρώτας τους ήταν τόσο έντονος που κανείς δεν ήθελε να τους πλησιάσει στα δημόσια λουτρά.
Από τη φιλοσοφία στο φαρμακείο
Στο μυαλό των αρχαίων, τα σύκα δεν ήταν μόνο ένα φρούτο. Ήταν μέσο "κάθαρσης" του οργανισμού, τροφή για το πνεύμα, σύμμαχος της αυτοπειθαρχίας. Η λιτή δίαιτα θεωρούνταν εργαλείο ηθικής ισορροπίας, αλλά και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Όμως η αρχαία διατροφική φιλοσοφία δεν σταματούσε εκεί. Ο Γαληνός, ένας από τους πιο γνωστούς γιατρούς της ρωμαϊκής εποχής, ήταν ξεκάθαρος: η κακή υγεία οφείλεται όχι μόνο στο τι τρως, αλλά και στο πώς ζεις. Κατηγορούσε τη λανθασμένη δίαιτα, την ακινησία, την υπερβολική εργασία, ακόμη και το υπερβολικό σεξ για πλήθος ασθενειών που έβλεπε στους ασθενείς του.
"Βλέπω κάθε χρόνο πάρα πολλούς ανθρώπους να αρρωσταίνουν όχι λόγω της φύσης του σώματός τους, αλλά εξαιτίας κακής ζωής, λανθασμένου τρόπου ύπνου, φαγητού ή υπερβολών", έγραφε.
Η ολιστική "δίαιτα” και η θέση των σύκων
Για τους αρχαίους, η σωστή διατροφή δεν ήταν απομονωμένη πρακτική. Ήταν μέρος ενός μεγαλύτερου "σχεδίου ισορροπίας”. Αυτό εξηγεί γιατί κάποιοι προτιμούσαν μόνο σύκα, άλλοι μόνο κρέας, και άλλοι, όπως ο ίδιος ο Γαληνός, πρότειναν διατροφή με λαχανικά και ψάρι, μακριά από το σιτάρι, το κρασί και το κόκκινο κρέας, ειδικά σε όσους ήθελαν να χάσουν βάρος.
Ενδιαφέρον έχει και το ότι δεν πίστευαν όλοι στις ίδιες διατροφικές ανάγκες. Ο Γαληνός σημείωνε ότι άλλοι ασθενείς βλάπτονταν από την αποχή από την άσκηση, ενώ άλλοι δεν είχαν κανένα πρόβλημα. Δηλαδή, κατάλαβαν αιώνες πριν τη διατροφική εξατομίκευση.
Light συνταγές με φρέσκα ή αποξηραμένα σύκα σε πρωινό, σαλάτα, γλυκό ή γεύμα
Τελικά, κάνουν καλό τα σύκα;
Αν αναρωτιέσαι αν "κάνει" να τρως σύκα σήμερα, η απάντηση είναι απλή: ναι, και μάλιστα σου κάνει καλό, αρκεί να μην το παρακάνεις, ειδικά με τα αποξηραμένα. Τα φρέσκα σύκα έχουν λίγες θερμίδες (μόλις 30 ανά τεμάχιο), σχεδόν καθόλου λίπος και μηδενική πρωτεΐνη, αλλά είναι φυσικά πλούσια σε φυτικές ίνες, χαλκό και βιταμίνη B6. Ο χαλκός παίζει ρόλο στην παραγωγή ενέργειας και στην υγεία των κυττάρων, ενώ η βιταμίνη B6 βοηθά τον εγκέφαλο και την πρωτεϊνική ισορροπία του σώματός σου. Έχουν επίσης φυσικά σάκχαρα – κι εδώ θέλει προσοχή: τα αποξηραμένα σύκα έχουν περισσότερη ζάχαρη και θερμίδες, γι’ αυτό καλό είναι να καταναλώνονται με μέτρο, ειδικά αν προσέχεις τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σου.
Οι επιστημονικές μελέτες, όπως παρουσιάζονται στο Healthline, δείχνουν ότι τα σύκα μπορούν να βοηθήσουν στη λειτουργία του εντέρου, στη μείωση της δυσκοιλιότητας, ακόμα και στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερίνης – αν και τα στοιχεία για την καρδιά και τον διαβήτη χρειάζονται περισσότερη έρευνα σε ανθρώπους. Και ναι, υπάρχει και buzz γύρω από τη δράση τους στο δέρμα: τσάι από φύλλα συκιάς και κρέμες με εκχύλισμα σύκου δείχνουν πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα, αλλά ακόμα είναι νωρίς για συμπεράσματα.
Αν έχεις ευαισθησία στο λατέξ ή αλλεργία σε γύρη σημύδας, καλό είναι να συμβουλευτείς γιατρό πριν τα εντάξεις στη ρουτίνα σου. Κατά τα άλλα; Φάε τα φρέσκα, βάλε τα σε σαλάτες, βούτηξέ τα σε γιαούρτι, ή φτιάξε ένα γλυκό χωρίς τύψεις. Οι αρχαίοι κάτι ήξεραν.
Πώς να αποξηράνω σύκα; Δες πώς θα το κάνεις βήμα βήμα
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
