Από τη δρα Μαρία Τσιάκα, ψυχοθεραπεύτρια - οικογενειακή θεραπεύτρια, διευθύντρια του ελληνικού κέντρου διατροφικών διαταραχών.
Οι περισσότεροι πιστεύουν πως οι διατροφικές διαταραχές πλήττουν κυρίως τις γυναίκες κατά τη διάρκεια της εφηβείας και στην αρχή της ενήλικης ζωής. Δυστυχώς, αυτός είναι ένας μύθος, καθώς η νόσος εκδηλώνεται και σε γυναίκες άνω των 30, 40 και 50 ετών. Πρόσφατη έρευνα του Ηνωμένου Βασιλείου σε δείγμα 5.658 γυναικών από 40 έως 50 ετών κατέδειξε ότι το 3,6% πάσχουν από κάποια μορφή διατροφικής διαταραχής τον τελευταίο χρόνο, ενώ το 15,3% έχουν νοσήσει κάποια στιγμή στη ζωή τους. Το μεγαλύτερο ποσοστό από τις γυναίκες που νοσούν είτε αφορά γυναίκες που βρίσκονται σε χρόνια διατροφική διαταραχή από την εφηβεία τους είτε γυναίκες που βρίσκονται σε υποτροπή από προηγηθείσα ανάρρωση ή νόσησαν για πρώτη φορά την τελευταία δεκαετία. Ωστόσο, μόνο το 30% από αυτές έχουν κάνει θεραπεία για την αντιμετώπιση της νόσου. Σε άλλη έρευνα από το Πανεπιστήμιο North Carolina Chapel Hill στις ΗΠΑ αναφέρεται ότι στις τρεις στις τέσσερις γυναίκες άνω των 40 καταφεύγουν σε τεχνικές απώλειας βάρους, άσκησης και υποσιτισμού ανάλογες των διατροφικών διαταραχών.
Οι παράγοντες για τις διαταραχές μετά τα 40
Βιολογικοί παράγοντες
Οι ορμονικές αλλαγές που συντελούνται στην ηλικία των 40 παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εμφάνιση της νόσου. Κατά την εφηβεία, η πτώση των οιστρογόνων που προκαλείται από την απώλεια βάρους ενεργοποιεί τα γονίδια για την έναρξη μιας διατροφικής διαταραχής. Έτσι και στην κλιμακτήριο, η πτώση των επιπέδων της οιστραδιόλης δημιουργεί ένα ανοιχτό παράθυρο κινδύνου για την έναρξη της νόσου. Ακόμα, η αύξηση του σωματικού βάρους που συντελείται αυτή την περίοδο, εξαιτίας της ανισορροπίας των επιπέδων κορτιζόνης και τεστοστερόνης, βιώνεται δυσφορικά. Ως αποτέλεσμα, η άμεση ανάγκη για την αντιστροφή αυτού του συναισθήματος, αλλά και της αρνητικής εικόνας σώματος οδηγεί πολύ συχνά τις γυναίκες σε ακραίες δίαιτες με στόχο την ανάκτηση του ελέγχου μέσω της απώλειας βάρους. Κάτι άλλο που μπορεί να συμβαίνει είναι ότι η βιολογία της κλιμακτηρίου και εμμηνόπαυσης συχνά λειτουργεί ως μπούμερανγκ σε γυναίκες που έχουν αναρρώσει από διατροφική διαταραχή σε νεαρότερη ηλικία, πυροδοτώντας εκ νέου τη νόσο.
Ψυχοκοινωνικοί-περιβαλλοντικοί παράγοντες
Η τέταρτη και η πέμπτη δεκαετία μπορεί να θεωρηθεί μια έντονη μεταβατική περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας, ιδίως αν συνοδεύεται από στρεσογόνες αλλαγές, όπως ένα διαζύγιο, ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας, το "σύνδρομο της άδειας φωλιάς" ή η συνταξιοδότηση. Συχνά αυτές οι μεταβατικές περίοδοι χαρακτηρίζονται από έντονα συναισθήματα ανασφάλειας, φόβου, αποτυχίας, απόρριψης και μοναξιάς πυροδοτώντας σκέψεις που συνδέονται με το τέλος της νεότητας. Στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν "την απερχομένη νιότη", κάποιες γυναίκες υιοθετούν πρακτικές που οδηγούν αναπόφευκτα στα "δίχτυα" της διατροφικής διαταραχής.
Εικόνα σώματος
Η δυσαρέσκεια γύρω από το σώμα, όπως και η αρνητική εικόνα σώματος, είναι κοινό χαρακτηριστικό της νόσου και εντείνεται καθώς η γυναίκα μεγαλώνει. Η προεμμηνόπαυση και η εμμηνόπαυση προκαλούν σημαντικές αλλαγές στο σώμα, π.χ. μείωση της μυϊκής μάζας και αύξηση του λίπους, μείωση του κολλαγόνου, και πολλές άλλες που επηρεάζουν αισθητά τον τρόπο που η γυναίκα αντιλαμβάνεται το σώμα της. Η συνεχής ενασχόληση με την τροφή και το σώμα επιταχύνει αναπόφευκτα την ένταση των συμπτωμάτων της νόσου, π.χ. ακραίες δίαιτες, υπερβολική άσκηση, πρόκληση εμετών, βουλιμικά επεισόδια. Αυτό έχει ως συνέπεια την εφαρμογή κανόνων και τελετουργικών που μειώνουν αρχικά το άγχος, αλλά υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής, θέτοντας σε κίνδυνο τη σωματική και ψυχική υγεία των γυναικών.
Οι διατροφικές διαταραχές έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ασθενών
Η επικινδυνότητα είναι κατά 600% μεγαλύτερη σε γυναίκες της μέσης ηλικίας σε σχέση μ’ εκείνων που νοσούν στην εφηβεία, αναφορικά με τις ιατρικές επιπλοκές. Ορισμένες από τις πολύ σοβαρές επιπλοκές είναι οι ορμονικές διαταραχές, προβλήματα στο πεπτικό σύστημα, καρδιολογικά θέματα, οστεοπόρωση, ηλεκτρολυτικές διαταραχές, νεφρική ανεπάρκεια, καρκίνος του οισοφάγου και διαβήτης. Όσο περισσότερα χρόνια νοσεί μια ασθενής τόσο περισσότερο αυξάνονται οι πιθανότητες να εκδηλώσει κάποια από τα παραπάνω, ενώ στις γυναίκες μέσης ηλικίας με διατροφικές διαταραχές αυξάνονται τα ποσοστά θνησιμότητας κατά 300% σε σχέση με την εφηβεία.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
