iStock
Κάθε πρωί υπάρχει ένα μικρό τεστ ρουτίνας πριν καν ξεκινήσει η μέρα: θα ξεκινήσεις τη μέρα με καφέ ή με τσάι; Μια νέα 10ετής ανάλυση από το Flinders University, που παρακολούθησε σχεδόν 10.000 γυναίκες 65+, έρχεται να βάλει αυτό το δίλημμα σε άλλο πλαίσιο: όχι μόνο ως συνήθεια, αλλά και ως πιθανό (μικρό) κομμάτι της εικόνας για την οστική πυκνότητα όσο μεγαλώνεις.
Η οστεοπόρωση είναι από τις πιο ύπουλες ιστορίες της ηλικίας, γιατί εξελίσσεται σιωπηλά και φαίνεται συχνά όταν πια έχει γίνει η ζημιά: ένα κάταγμα μετά από μια απλή πτώση. Στις γυναίκες, ειδικά μετά την εμμηνόπαυση, η απώλεια οστικής μάζας επιταχύνεται, και οι μετρήσεις στο ισχίο και στον αυχένα του μηριαίου έχουν ιδιαίτερη σημασία, επειδή συνδέονται στενά με τον κίνδυνο σοβαρών καταγμάτων.
Είσαι 60+; Οι 5 καλύτερες ασκήσεις για τις αρθρώσεις και την αποφυγή άνοιας
Τι είναι η οστική πυκνότητα και γιατί είναι "κλειδί"
Η οστική πυκνότητα είναι ένας δείκτης του πόσο συμπαγές και ανθεκτικό είναι το οστό σου. Όσο χαμηλότερη είναι, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος οστεοπόρωσης και καταγμάτων, ειδικά σε μεγαλύτερες ηλικίες. Στη συγκεκριμένη έρευνα, οι επιστήμονες εστίασαν στο ισχίο (total hip) και στον αυχένα του μηριαίου (femoral neck), επειδή αυτά τα σημεία συνδέονται στενά με την πιθανότητα κατάγματος.
Πώς έγινε η μελέτη
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nutrients και αξιοποίησε δεδομένα από τη μεγάλη μακροχρόνια μελέτη Study of Osteoporotic Fractures (SOF). Παρακολούθησαν 9.704 γυναίκες ηλικίας ≥65 ετών. Για περίπου 10 χρόνια, οι συμμετέχουσες δήλωναν επανειλημμένα πόσο κανονικό καφέ και πόσο τσάι/παγωμένο τσάι έπιναν (το τσάι καταγραφόταν εξαιρώντας herbal ή decaf). Παράλληλα, γίνονταν επαναλαμβανόμενες μετρήσεις οστικής πυκνότητας με DXA (εξέταση οστικής πυκνότητας). Το δυνατό σημείο εδώ είναι ότι δεν μιλάμε για ένα στιγμιότυπο μιας ημέρας, αλλά για επαναλαμβανόμενες μετρήσεις στον χρόνο, κάτι που σπανίζει σε τέτοια θέματα.
Τι έδειξε για το τσάι
Στο κομμάτι του τσαγιού, το μήνυμα της μελέτης είναι καθαρό, έστω κι αν οι αριθμοί είναι "λεπτοί”: οι γυναίκες που δήλωναν ότι πίνουν τσάι εμφάνισαν ελαφρώς υψηλότερη οστική πυκνότητα στο ισχίο σε σχέση με όσες δεν έπιναν. Η διαφορά δεν είναι θεαματική, αλλά είναι στατιστικά σημαντική, άρα δεν αντιμετωπίζεται ως τυχαίο εύρημα.
Και εδώ μπαίνει η πιο ουσιαστική ανάγνωση: στην υγεία των οστών, δεν χρειάζονται πάντα τεράστιες αλλαγές για να μετρήσει κάτι. Ο καθηγητής Enwu Liu το συνοψίζει απλά: ακόμα και μικρές βελτιώσεις στην οστική πυκνότητα μπορούν, σε μεγάλη κλίμακα, να μεταφραστούν σε λιγότερα κατάγματα.
Με λίγα λόγια, δεν μιλάμε για αποτέλεσμα που θα το νιώσεις από αύριο. Μιλάμε για μια μικρή μετατόπιση που, όταν αφορά χιλιάδες ανθρώπους, μπορεί να αλλάξει τον συνολικό αριθμό των καταγμάτων σε έναν πληθυσμό και αυτό είναι το πραγματικό του βάρος.
Τι έδειξε για τον καφέ (το πιο "σύνθετο" κομμάτι)
Ο καφές δεν αναδείχθηκε ένοχος συνολικά. Η μελέτη δεν βρήκε μια ξεκάθαρη, γενική αρνητική σχέση του καφέ με την οστική πυκνότητα. Όμως η εικόνα αλλάζει όταν μπαίνει η υπερκατανάλωση:
- 2–3 φλιτζάνια/ημέρα φάνηκαν ουδέτερα για τα οστά.
- πάνω από 5 φλιτζάνια/ημέρα συνδέθηκαν με χαμηλότερη οστική πυκνότητα, άρα εδώ μπαίνει αστερίσκος: το πολύ μπορεί να μην βοηθά.
- Τέλος, οι γυναίκες με υψηλότερη κατανάλωση αλκοόλ στη ζωή τους φάνηκε να έχουν πιο αρνητική εικόνα σε σχέση με τον καφέ.
Ο ίδιος ο Enwu Liu καταλήγει ξεκάθαρα: "Ενώ η μέτρια κατανάλωση καφέ φαίνεται ασφαλής, η πολύ υψηλή κατανάλωση ίσως δεν είναι ιδανική, ειδικά για γυναίκες που καταναλώνουν αλκοόλ".
Η χημεία πίσω από το φλιτζάνι
Ο συν-συγγραφέας Ryan Liu δίνει δύο πιθανούς μηχανισμούς: Για το τσάι, μιλά για τις κατεχίνες (catechins), ενώσεις που υπάρχουν άφθονες στο τσάι και ενδέχεται να βοηθούν στον σχηματισμό οστού και να επιβραδύνουν τη διάσπαση του. Για τον καφέ, υπενθυμίζει ότι η καφεΐνη έχει φανεί σε εργαστηριακά δεδομένα ότι μπορεί να επηρεάζει την απορρόφηση ασβεστίου και τον μεταβολισμό των οστών, αλλά τα αποτελέσματα είναι μικρά και μπορούν να αντισταθμιστούν, π.χ. με την προσθήκη γάλακτος.
Μετά τα 60: Ο σωστός τρόπος να ξεκινήσεις βάρη χωρίς τραυματισμούς
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr