
Έχεις νιώσεις ποτέ ότι κολλάς με τις ίδιες επιλογές και ότι τίποτα δεν αλλάζει; Ή μήπως ανήκεις στην κατηγορία των ανθρώπων που αγχώνονται τόσο πολύ με τις πιθανές εκβάσεις, που σκέφτονται κάθε δυνατή εναλλακτική; Αν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου σε κάποιο από αυτά τα μοτίβα, τότε μάλλον το μυαλό σου έχει επιλέξει στρατόπεδο: άγχος ή απάθεια.
Αυτές οι δύο ψυχολογικές καταστάσεις είναι φαινομενικά αντίθετες, αλλά, όπως αποκαλύπτει νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, επηρεάζουν με καθοριστικό τρόπο το πώς παίρνεις αποφάσεις στην καθημερινότητά σου. Τι λένε οι ειδικοί και πώς αυτό το mind game μπορεί να σε επηρεάζει χωρίς καν να το καταλαβαίνεις;
Μπορούν να γκριζάρουν τα μαλλιά λόγω άγχους;
Αντιδράς ή απλά αφήνεις τα πράγματα να κυλήσουν;
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Biological Psychiatry: Cognitive Neuroscience and Neuroimaging, ανέλυσε τις αποφάσεις περισσότερων από 1.000 ατόμων μέσα από πειράματα που εξέταζαν πώς αντιδρούσαν στην αβεβαιότητα. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να αποφασίσουν αν θα επέλεγαν κάτι καινούργιο ή θα έμεναν σε κάτι γνώριμο, με βάση τις πληροφορίες που συγκέντρωναν κάθε φορά. Τα αποτελέσματα;
Οι αγχώδεις άνθρωποι τείνουν να βλέπουν τον κόσμο ως ασταθή και συνεχώς μεταβαλλόμενο. Αυτό τους οδηγεί να ψάχνουν διαρκώς νέες επιλογές, ειδικά αν ένα αρνητικό αποτέλεσμα τους ταρακουνήσει. Δεν αντέχουν την αβεβαιότητα και θέλουν να είναι προετοιμασμένοι για κάθε πιθανή ανατροπή.
Οι απαθείς άνθρωποι, από την άλλη, θεωρούν ότι τα πάντα είναι λίγο-πολύ τυχαία. Δεν πιστεύουν ότι μπορούν να επηρεάσουν τις καταστάσεις, οπότε καταλήγουν να κάνουν λιγότερες αλλαγές και να πειραματίζονται λιγότερο.
"Ενώ το άγχος και η απάθεια εμφανίζονται συχνά μαζί σε κλινικές περιπτώσεις, τα ευρήματά μας δείχνουν ότι οδηγούν σε διαφορετικά μοτίβα επεξεργασίας της αβεβαιότητας", εξηγεί ο Alexander Herman, MD, Ph.D., από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα.
Η πραγματική ζωή μέσα από τον φακό του άγχους και της απάθειας
Για να το καταλάβεις καλύτερα, φαντάσου ότι ψάχνεις για δουλειά. Αν σε κυριεύει το άγχος, μπορεί να κάθεσαι ατελείωτες ώρες μπροστά στον υπολογιστή, να ψάχνεις νέα job listings και να αλλάζεις το βιογραφικό σου κάθε φορά που λαμβάνεις μια απόρριψη. Σκέφτεσαι ότι η αγορά εργασίας είναι απρόβλεπτη και απαιτεί συνεχή επαγρύπνηση. Αν σε κυριεύει η απάθεια, μπορεί να στέλνεις την ίδια αίτηση ξανά και ξανά, σκεπτόμενη ότι "αν είναι να με πάρουν, θα με πάρουν" και ότι δεν έχει σημασία τι θα αλλάξεις, γιατί όλα γίνονται τυχαία.
Όπως εξηγεί ο Xinyuan Yan, Ph.D., κύριος συγγραφέας της μελέτης, "Αυτές οι συναισθηματικές καταστάσεις επηρεάζουν τόσο την ανοιχτότητά μας σε νέες εμπειρίες όσο και την αντίληψή μας για το πόσο προβλέψιμος ή απρόβλεπτος είναι ο κόσμος γύρω μας".
Άγχος ή απάθεια; Ποιο είναι χειρότερο;
Δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση. Το άγχος μπορεί να σε κάνει πιο ενεργή και προνοητική, αλλά αν ξεφύγει, μπορεί να σε οδηγήσει σε παράλυση από υπερανάλυση. Η απάθεια, από την άλλη, μπορεί να σε απαλλάξει από περιττό στρες, αλλά αν γίνει τρόπος ζωής, μπορεί να σε αφήσει στάσιμη, χωρίς να διεκδικείς τίποτα.
Το πιο σημαντικό είναι να καταλάβεις πώς λειτουργεί το μυαλό σου και να βρεις μια ισορροπία. Αν πιάνεις τον εαυτό σου να υπεραναλύει κάθε επιλογή, προσπάθησε να χαλαρώσεις και να δεχτείς ότι δεν μπορείς να ελέγξεις τα πάντα. Αν νιώθεις ότι τίποτα δεν έχει σημασία, προσπάθησε να θέσεις μικρούς στόχους που σε κάνουν να νιώθεις ότι έχεις κάποιον έλεγχο.
Πώς να αντιμετωπίσεις τις κρίσεις άγχους που δημιουργούν; 3 τεχνικές από τη Μαίρη Συνατσάκη
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr