Τι συμβαίνει στο σώμα μας όταν χαλαρώνουμε;

Ακούγεται απλό. Είναι όμως;

iStock

Τι είναι η "χαλάρωση"; Είναι αυτό που συμβαίνει όταν το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα είναι υπεύθυνο για τις λειτουργίες του σώματος. Αυτό το τμήμα του νευρικού συστήματος ρυθμίζει τη λειτουργία των οργάνων και των αδένων ενώ το σώμα είναι σε κατάσταση ηρεμίας. Η αντίδραση χαλάρωσης ενεργοποιείται όταν το άτομο αισθάνεται ασφαλές. Μπορεί στην πραγματικότητα να μπλοκάρει τις επιδράσεις από την αντίδραση του σώματος στο στρες. Αυτές οι αλλαγές είναι καλές για την ψυχική και σωματική υγεία.

Ας τις δούμε αναλυτικά:

Ο καρδιακός ρυθμός επιβραδύνεται

H χαλάρωση αφήνει το σώμα να ξέρει ότι είναι εντάξει και μπορεί να εξοικονομήσει ενέργεια. Το παρασυμπαθητικό σύστημα αναλαμβάνει και απελευθερώνει μια ορμόνη που ονομάζεται ακετυλοχολίνη, η οποία επιβραδύνει τον καρδιακό ρυθμό.

Η αρτηριακή πίεση μειώνεται

Οι ορμόνες του στρες μπορούν να επιταχύνουν τον καρδιακό ρυθμό και να σφίξουν τα αιμοφόρα αγγεία, κάτι που αυξάνει προσωρινά την αρτηριακή πίεση. Το αντίθετο συμβαίνει στη χαλάρωση. Για αυτό και οι μέθοδοι χαλάρωσης, όπως ο διαλογισμός, μπορεί να βοηθήσουν στη διαχείριση του στρες και στη μείωση των πιθανοτήτων εμφάνισης καρδιακών παθήσεων.

Η πέψη γίνεται καλύτερη

Όταν το σώμα είναι σε κατάσταση στρες, η πέψη μπαίνει σε αναμονή καθώς το αίμα κινείται προς τους μεγαλύτερους μύες. Η χαλάρωση αντιστρέφει αυτή τη διαδικασία. Μειώνει επίσης τη φλεγμονή που μπορεί να βλάψει το έντερο. Το στρες παίζει ρόλο σε πολλά πεπτικά προβλήματα, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.

Η αναπνοή επιβραδύνεται

Όταν το σώμα είναι σε κατάσταση στρες, η αναπνοή επιταχύνεται. Η πολύ γρήγορη αναπνοή μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλά επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει ζάλη ή αδυναμία. Η χαλάρωση όμως επιβραδύνει τον ρυθμό της αναπνοής.

Οι μύες χαλαρώνουν

Η μυϊκή ένταση χαλαρώνει όταν κάποιος ηρεμεί. Εν αντιθέσει, το μακροχρόνιο στρες μπορεί να οδηγήσει σε διαρκείς σφιγμένους μυς.

Λιγότερος πόνος

Η χαλάρωση δεν απαλλάσσει από τους πόνους, αλλά μπορεί να μειώσει λίγο την έντασή τους. Οι χαλαροί μύες πονάνε λιγότερο και η χαλάρωση προτρέπει τον εγκέφαλο να απελευθερώσει ενδορφίνες, χημικές ουσίες που δρουν ως φυσικά παυσίπονα. Μελέτες δείχνουν ότι οι τεχνικές χαλάρωσης όπως ο διαλογισμός μπορούν να μειώσουν τον πόνο από παθήσεις όπως η ινομυαλγία, η ημικρανία, ο χρόνιος πυελικός πόνος και το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.

Καλύτερος έλεγχος του σακχάρου στο αίμα

Οι ορμόνες του στρες μπορούν να κάνουν το σάκχαρο στο αίμα να αυξηθεί. Η χαλάρωση μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο του σακχάρου (αν και δεν μπορεί να αντικαταστήσει τα φάρμακα).

Το ανοσοποιητικό σύστημα λειτουργεί καλύτερα

Το μακροχρόνιο στρες δυσκολεύει το σώμα να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις, αλλά η βαθιά χαλάρωση μπορεί να βοηθήσει το ανοσοποιητικό σύστημα να ανακάμψει.

Καλύτερος ύπνος

Μερικές φορές τυχαίνει κάποιος να μην μπορεί να αποκοιμηθεί ακόμα και όταν είναι εξαντλημένος. Αυτή η κατάσταση "κουρασμένος αλλά σε υπερένταση" είναι ένα σημάδι ότι ο οργανισμός είναι ακόμη σε κατάσταση στρες. Οι τεχνικές χαλάρωσης, όπως η βαθιά αναπνοή, μπορούν να βοηθήσουν και χρησιμοποιούνται μερικές φορές ως θεραπεία για την αϋπνία.

Πώς μπορεί κάποιος να χαλαρώσει;

Μερικοί άνθρωποι χαλαρώνουν ενώ ασχολούνται με την κηπουρική, μαγειρεύουν ή διαβάζουν, άλλοι προσεύχονται ή διαλογίζονται. Μερικές τεχνικές που αξίζει κανείς να εξερευνήσει, είναι:

Οπτική απεικόνιση
Προοδευτική μυϊκή χαλάρωση
Μασάζ
Βαθιά αναπνοή
Βιοανάδραση

Μέθοδος Μπένσον: Η τεχνική αυτή δημιουργήθηκε από τον Herbert Benson, MD, τον καρδιολόγο που περιέγραψε πρώτος την αντίδραση χαλάρωσης. Αυτό που πρέπει να κάνει κάποιος στη μέθοδο αυτή είναι:

Να καθίσει κάτω, φροντίζοντας να είναι άνετα.
Να κλείσει τα μάτια του.
Να χαλαρώσει σταδιακά όλους τους μύες του, ξεκινώντας από τα πόδια και ανεβαίνοντας προς τα πάνω.
Να αναπνεύσει από τη μύτη.
Να δώσει προσοχή στην αναπνοή του.
Να μείνει έτσι για περίπου 20 λεπτά.
Στη συνέχεια, να καθίσει με τα μάτια κλειστά για λίγα ακόμη λεπτά.