Πώς ο εγκέφαλός σου εθίζεται στα ζάρια και τα τυχερά παιχνίδια;

Το τραγούδι Ζάρι που ερμηνεύει η Μαρίνα Σάττι τρεντάρει σε όλα τα social αλλά η επιθυμία σου να παίζεις τυχερά παιχνίδια κρύβει κινδύνους για την υγεία σου.

ζάρια istock

Δεν είναι μόνον τα ζάρια και τα τυχερά παιχνίδια που κάνουν κακό στον εγκέφαλόσου. Ακόμη και τα αθώα παιχνίδια που παίζεις στο κινητό σου και απαιτούν χρήματα για να προχωρήσεις στο επόμενο level ενέχουν κινδύνους. Για κάποιους το ζάρι και η προοπτική να κερδίσουν με αυτό σημαίνει με νευρολογικούς όρους, εθισμός και δρα στον εγκέφαλο ως ναρκωτικό.

Η ανατομία του εγκεφάλου

Βαθιά μέσα στον εγκέφαλό σου κρύβεται μια δομή, γνωστή ως πρόσθιος περιφερικός φλοιός (ACC), η οποία εμπλέκεται έντονα στη στάθμιση γεγονότων και συναισθημάτων και στην προβολή των επιθυμιών σου μέσα από έναν φακό πιθανών κινδύνων. Ένα δυσλειτουργικό ACC μπορεί να παίζει σημαντικό ρόλο σε διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει ανεπαρκή έλεγχο των παρορμήσεων, ενώ ένα υπερβολικά ενεργό ACC μπορεί να συμβάλλει σε υπερβολικά σκληρή αυτοκριτική.

Ωστόσο, οι αποφάσεις του ACC δεν λαμβάνονται από μόνες τους, μπορούν να επηρεαστούν από μια περιοχή, γνωστή ως ο επικλινής πυρήνας (NAcc), η οποία "ανάβει" όταν αναμένεις ένα θετικό αποτέλεσμα. Ο τζόγος δεν είναι η μόνη δραστηριότητα που μπορεί να κάνει το NACC να παραμορφώσει τις αντιλήψεις του ACC για τους κινδύνους και τα οφέλη. Η κατάχρηση ναρκωτικών ή αλκοόλ, ή ακόμα και το να ερωτευτείς, μπορεί να απελευθερώσει μεγάλες δόσεις χημικών ουσιών όπως η ντοπαμίνη και η γλουταμίνη στον εγκέφαλο και το αίμα σου, εμπνέοντάς σε να πάρεις ρίσκα που συνήθως πιστεύεις ότι μόνον οι παράφρονες θα μπορούσα να πάρουν.

Ποιος είναι ο μεγαλύτερος εθισμός των millennials;

Τι συμβαίνει όταν παίζεις ζάρια ή τυχερά παιχνίδια;

Νευρολογικές αλλαγές και σύστημα ανταμοιβής: Ο εγκέφαλός σου έχει ένα ειδικό μέρος που ονομάζεται σύστημα ανταμοιβής. Σε κάνει να νιώθεις καλά όταν κάνεις πράγματα που είναι διασκεδαστικά ή σημαντικά για την επιβίωση, όπως το να τρως ένα νόστιμο φαγητό ή να κάνεις παρέα με φίλους.

Όταν παίζεις και κερδίζεις, αυτό το ίδιο σύστημα παράγει ντοπαμίνη, που σε κάνει να νιώθεις χαρά και ενισχύει την επιθυμία να συνεχίσεις να παίζεις. Το πρόβλημα ξεκινά όταν ο εγκέφαλός σου συνηθίσει στα ευφορικά συναισθήματα που προκαλεί η νίκη στον τζόγο. Μπορεί να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου σου, κάνοντάς σε να λαχταράς τη συγκίνηση της νίκης όλο και περισσότερο.

Αυτό μπορεί να σας οδηγήσει στο να θέλεις να παίζεις συνεχώς, ακόμα κι αν προκαλεί προβλήματα στη ζωή σου. 

Ο φαύλος κύκλος της ντοπαμίνης: Η ντοπαμίνη παίζει μεγάλο ρόλο στο γιατί οι άνθρωποι συνεχίζουν να παίζουν τζόγο. Αλλά καθώς παίζεις περισσότερο, ο εγκέφαλός σου στη ντοπαμίνη. Για να έχεις το ίδιο χαρούμενο συναίσθημα, πρέπει να παίξεις ακόμα περισσότερο. Έτσι ξεκινά ο κύκλος του εθισμού με τον τζόγο. Ο εγκέφαλός σου αρχίζει να χρειάζεται αυτές τις νίκες για να απελευθερώσει ντοπαμίνη και να σε κάνει να νιώθεις καλά. Αυτός ο φαύλος κύκλος συνεχίζει κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε παθολογικό τζόγο εάν δεν σταματήσει εγκαίρως.

Αντίκτυπος στη λήψη αποφάσεων και στην ανάληψη κινδύνων: Καθώς ο εγκέφαλος συνηθίζει τον τζόγο, αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο κάνει επιλογές. Οι άνθρωποι αναλαμβάνουν μεγαλύτερους κινδύνους και ρίσκα που συνήθως θα απέφευγαν. Ο τζόγος μπορεί να κάνει το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου να περιμένει τη νίκη κάθε φορά. Αυτή η ψεύτικη ελπίδα μπορεί να οδηγήσει στη λήψη κακών αποφάσεων, όπως να στοιχηματίσεις πάρα πολλά χρήματα. Με την πάροδο του χρόνου, αυτού του είδους η ανάληψη κινδύνου γίνεται φυσιολογική και η αποχώρηση από ένα τυχερό παιχνίδι είναι πιο δύσκολο να γίνει.

Πώς επηρεάζουν τα τυχερά παιχνίδια την υγεία σου;

Ψυχική υγεία: Σύμφωνα με το Royal College of Psychiatrists, οι άνθρωποι που παίζουν σε επιβλαβή επίπεδα είναι πιο πιθανό από άλλους να υποφέρουν από χαμηλή αυτοεκτίμηση, να αναπτύξουν διαταραχές που σχετίζονται με το άγχος, να έχουν κακό ύπνο και όρεξη, να αναπτύξουν πρόβλημα κατάχρησης ουσιών και να υποφέρουν από κατάθλιψη. Πιο συγκεριμένα:

  • Αντιμετωπίζεις ακραία συναισθήματα ή εναλλαγές διάθεσης
  • Νιώθεις ότι ο τζόγος είναι το μόνο πράγμα που απολαμβάνεις, αποκλείοντας άλλα πράγματα
  • Χρησιμοποιείς τον τζόγο ως τρόπο αντιμετώπισης άλλων προβλημάτων ή συναισθημάτων στη ζωή σου
  • Δυσκολεύεσαι στον ύπνο
  • Έχεις κατάθλιψη ή άγχος
  • Έχεις σκέψεις αυτοκτονίας

Σχέσεις: Τα προβλήματα που προκαλεί ο τζόγος μπορεί να έχουν καταστροφικό αντίκτυπο στις σχέσεις τους με άλλους. Αναγνωρίζεις κάποιο από τα παρακάτω;

  • Μαλώνεις περισσότερο με τον σύντροφο ή την οικογένειά σου, για τα χρήματα
  • Είσαι απασχολημένη με τον τζόγο και δυσκολεύεσαι να επικεντρωθείς σε άλλα πράγματα
  • Περνάς λιγότερο χρόνο με τους άλλους και περισσότερο χρόνο στον κινητό σου παίζοντας παιχνίδια
  • Λες ψέματα σε φίλους και συγγενείς 
  • Κλέβεις χρήματα από φίλους ή συγγενείς για να παίξεις

Τι μπορείς να κάνεις

Εάν έχεις παλέψει ποτέ με τον εθισμό ή τον τζόγο, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει μερικούς χρήσιμους τρόπους για να το διαχειριστείς. 

  • Αναζήτησε βοήθεια: Η ψυχοθεραπεία βοηθά τα άτομα να κατανοήσουν τις βασικές αιτίες του εθισμού τους στον τζόγο, να εντοπίσουν τα ερεθίσματα και να αναπτύξουν στρατηγικές αντιμετώπισης. Ενδείκνυται η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT), η οποία βοηθά τα άτομα να αναγνωρίσουν και να αλλάξουν ανθυγιεινά μοτίβα σκέψης και συμπεριφορές που σχετίζονται με τον τζόγο, αναπτύσσοντας δεξιότητες για τη διαχείριση των παρορμήσεων και τη λήψη πιο υγιεινών επιλογών.
  • Φαρμακευτική αγωγή: Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να συνταγογραφηθεί φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση υποκείμενων παθήσεων ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη ή το άγχος, που μπορεί να συμβάλλουν στην καταναγκαστική συμπεριφορά τζόγου.
  • Τεχνικές αυτοβοήθειας: Η ενασχόληση με δραστηριότητες όπως ο διαλογισμός, η άσκηση και οι πρακτικές ενσυνειδητότητας μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του άγχους και στην προώθηση της συνολικής ευημερίας κατά την αποκατάσταση από τον εθισμό στον τζόγο.
  • Εάν νιώθεις ότι παγιδεύεσαι στον ενθουσιασμό που προκαλεί η νίκη στα τυχερά παιχνίδια, προσπάθησε να αποσπάσεις την προσοχή σου με το να σκέφτεται νοητικά κάποιους αριθμούς ή μετρώντας. Ακόμη και το να αφιερώνεις χρόνο για να εστιάσεις στο "να είσαι παρών", επαναδρομολογεί την προσοχή σε μέρη του εγκεφάλου που θα σε ηρεμήσουν και θα σου αποσπάσουν την προσοχή από την παράλογη προσμονή.

Πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις τον εθισμό στη ζάχαρη;

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr

Read Next

MORE FROM

Διατροφή

Δεικτης μαζας σωματος

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Ποσο νερο πρεπει να πινω

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Θερμιδες που καιω στο τρεξιμο

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i