istock
Καρκινικά κύτταρα του παχέος εντέρου που εκτέθηκαν σε δύο διαφορετικούς τύπους "παντοτινών χημικών" (PFAS) στο εργαστήριο, οι χημικές ουσίες φάνηκε να επιταχύνουν την εξέλιξη του καρκίνου του παχέος εντέρου, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Τι είναι τα παντοτινά χημικά;
Τα παντοτινά χημικά, υπερφθοριωμένες και πολυφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS) είναι μια πολυμελής οικογένεια χιλιάδων ανθρωπογενών συνθετικών χημικών ουσιών, περί τα 12.000 χημικά, που χρησιμοποιούνται ευρέως στην παραγωγή προϊόντων ανθεκτικών σε νερό, βαφές και ζέστη. Είναι γνωστές και ως "παντοτινά χημικά" καθώς δε διαλύονται και συσσωρεύονται στο ανθρώπινο σώμα και το περιβάλλον. Αυτές οι χημικές ουσίες βασίζονται σε δεσμούς άνθρακα-φθορίου και όπως υποδηλώνει ο όρος "παντοτινά χημικά", αυτοί οι δεσμοί είναι πολύ ισχυροί και ανθεκτικοί στην αποδόμηση, γεγονός που τα καθιστά δημοφιλή για χρήση σε πολλά είδη προϊόντων. "Έχουν ανιχνευθεί συχνά στο περιβάλλον, όπως στο πόσιμο νερό, τη σκόνη εσωτερικών χώρων, τα προϊόντα καθαρισμού και τις επικαλύψεις". λέει ο συν-πρώτος συγγραφέας και φυσιολόγος Jie Zheng από το Πανεπιστήμιο Yale.
Πολλά από αυτά τα "παντοτινά χημικά" εξακολουθούν να υπάρχουν σε καθημερινά είδη. Η έρευνα έχει δείξει ότι αυτές οι μακροχρόνιες χημικές ουσίες εξαπλώνονται σε όλο το περιβάλλον και η έκθεση σε υψηλά επίπεδα έχει συνδεθεί με επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων και των ζώων. Τα χημικά αυτά συνδέονται με γενετικές ανωμαλίες, καρκίνο, νεφροπάθειες και ηπατικές ανεπάρκειες, καθώς και άλλα προβλήματα υγείες ενώ απορροφούνται μέσω του δέρματος, της κατάποσης ή της εισπνοής.
Το υπερφθοροκτανοϊκό οξύ (PFOA), ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο PFAS, ταξινομήθηκε ως καρκινογόνο για τον άνθρωπο από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο τον Νοέμβριο του 2023 και το υπερφθοροοκτανοσουλφονικό οξύ (PFOS), ένα άλλο κοινό PFAS, ταξινομήθηκε ως πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο.
Δες και αυτό: Ερωτήσεις και απαντήσεις για τον καρκίνο του εντέρου
Τα ευρήματα της νέας μελέτης για τα παντοτινά χημικά
Η νέα μελέτη ανάλυσε τα επίπεδα έκθεσης με αυτά που βρέθηκαν σε πυροσβέστες και άλλα άτομα που έρχονται σε τακτική επαφή με ουσίες PFAS. Τα επίπεδα PFAS στο αίμα των πυροσβεστών τείνουν να είναι υψηλότερα από αυτά του γενικού πληθυσμού, λόγω της συχνής έκθεσής τους στον αφρό πυρόσβεσης, ο οποίος περιέχει χημικές ουσίες PFAS που επιβραδύνουν τη φωτιά.
Οι πυροσβέστες είναι πιο πιθανό από τον γενικό πληθυσμό να αναπτύξουν και να πεθάνουν από διάφορους καρκίνους, ένας από αυτούς ο καρκίνος του παχέος εντέρου. Περιβαλλοντικοί παράγοντες πιστεύεται ότι σχετίζονται με περίπου το 80% των περιπτώσεων.
Στη νέα έρευνα, η έκθεση στα PFAS στο εργαστήριο προκάλεσε τα κύτταρα του καρκίνου του παχέος εντέρου να μεταναστεύσουν σε νέες θέσεις, υπονοώντας έναν πιθανό ρόλο στη μετάσταση του καρκίνου σε ζωντανούς οργανισμούς.
"Δεν αποδεικνύει ότι πρόκειται για μετάσταση, αλλά έχουν αυξημένη κινητικότητα, κάτι που είναι χαρακτηριστικό της μετάστασης", λέει η επιδημιολόγος Caroline H. Johnson από το Πανεπιστήμιο Yale.
Πώς τα παντοτινά χημικά επηρεάζουν τον καρκίνο του παχέος εντέρου
Για να μελετήσουν πώς επηρεάζουν τον επιθετικό καρκίνο του παχέος εντέρου, οι Zheng, Johnson και οι συνεργάτες τους χρησιμοποίησαν κύτταρα και μεταβολομικές αναλύσεις που αναπτύχθηκαν στο εργαστήριο, μια διαδικασία που μετρά τα επίπεδα μεταβολιτών, χιλιάδων μικρών μορίων όπως αμινοξέα, λιπίδια και πρωτεΐνες. (Σ.Σ.: Η μεταβολομική είναι η μελέτη των προφίλ των μεταβολιτών σε βιολογικά δείγματα, ιδιαίτερα ούρα, σάλιο και πλάσμα αίματος. Οι μεταβολίτες είναι τα υποπροϊόντα του μεταβολισμού, διαδικασία μετατροπής της ενέργειας των τροφίμων σε μηχανική ενέργεια ή θερμότητα. Ο αριθμός των διαφορετικών μεταβολιτών στον άνθρωπο είναι άγνωστος. Οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 2.000 έως 20.000 (μέσος όρος περίπου οι 5.000) μεταβολίτες, σε σύγκριση με τα περίπου 30.000 γονίδια και 100.000 πρωτεΐνες.)
"Εξετάζουμε μοτίβα που συμβαίνουν σε μια εκτεθειμένη ομάδα ανθρώπων ή μια άρρωστη ομάδα ανθρώπων και, στη συνέχεια, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μια υπόθεση για το γιατί κάποιος μπορεί να αναπτύξει μια ασθένεια ή να έχει εξέλιξη της νόσου", εξηγεί ο Johnson. "Η μεταβολομική είναι ένα από τα μοναδικά εργαλεία όπου μπορεί να μετρήσει τις περιβαλλοντικές εκθέσεις στο ίδιο δείγμα με το βιολογικό αποτέλεσμα".
Τα αποτελέσματα στο εργαστήριο έδειξαν ότι η έκθεση σε υψηλά επίπεδα PFOS και PFOA θα μπορούσε ενδεχομένως να αυξήσει τον κίνδυνο εξάπλωσης του καρκίνου του παχέος εντέρου σε πραγματικές συνθήκες. Αυτή είναι βασική πληροφορία για όσους βρίσκονται σε θέσεις εργασίας με υψηλή έκθεση, λέει η ομάδα, και η παρακολούθηση αυτών των χημικών είναι το κλειδί για την προστασία της υγείας τους, όπως και οι μελλοντικές κλινικές μελέτες.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο Environmental Science & Technology.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
