istock
Καθώς ο Χειμώνας αλλάζει τη διάθεσή μας λόγω του κρύου και των μικρότερων ημερών, η περίοδος των γιορτών επιφέρει επίσης αλλαγές στη διάθεση και τη συμπεριφορά. Αυτή την εποχή του χρόνου, πολλοί από εμάς βιώνουμε περισσότερο άγχος, στρες και απογοήτευση. Αυτοί οι στρεσογόνοι παράγοντες έχουν συνδεθεί με υψηλότερα επίπεδα καρδιακής ανεπάρκειας και δηλητηρίασης από αλκοόλ και αύξηση των θανάτων από εγκεφαλικό επεισόδιο.
Μήπως σε ενδιαφέρει; Γιατί πολλοί νιώθουν έντονη χαρά ή λύπη τα Χριστούγεννα;
Το να γνωρίζεις τι προκαλεί το άγχος και ποια μέρη του εγκεφάλου εμπλέκονται ενεργά μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση της απόκρισης στο στρες. Βιολογικά υπάρχουν τρόποι να διαχειριστείς τις αντιδράσεις σου στους στρεσογόνους παράγοντες των γιορτών μέσω της επίγνωσης του γιατί συμβαίνουν. Η Seena Mathew, Επίκουρη Καθηγήτρια Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Mary Hardin-Baylor εξήγησε στο The Conversation τι μπορείς να κάνεις:
Για τα προγράμματα που ανατρέπονται
Οι καθυστερήσεις στα δρομολόγια, τα πολυσύχναστα αεροδρόμια και η μεγάλη κίνηση στους δρόμους εύκολα προκαλούν απογοήτευση σε όσους ταξιδεύουν για να περάσουν χρόνο με την οικογένεια ή τους φίλους τους.
Μια περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην απόκρισή σου σε αυτούς τους τύπους στρες είναι ο υποθάλαμος, μια δομή βαθιά στον εγκέφαλο, που εμπλέκεται στην προσπάθεια να κρατήσει το σώμα σε μια σταθερή κατάσταση, γνωστή ως ομοιόσταση.
Ο υποθάλαμος εργάζεται για να ρυθμίζει το αυτόνομο νευρικό σύστημα, ένα σύστημα που συντονίζει ακούσιες αποκρίσεις όπως ο καρδιακός ρυθμός, η αρτηριακή πίεση και η αναπνοή. Επίσης, είναι υπεύθυνος για ζωτικές λειτουργίες, όπως η σίτιση, η ρύθμιση της θερμοκρασίας του ανθρώπινου σώματος, η ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού, η αναπαραγωγή και ο μεταβολισμός. Είναι το βασικό συστατικό της απόκρισης στο στρες σε πραγματικές ή αντιληπτές απειλές. Όταν βρίσκεσαι υπό στρες, όπως όταν μαθαίνεις ότι η πτήση σου έχει καθυστερήσει ή έχει ακυρωθεί, ο υποθάλαμος διεγείρει την απελευθέρωση ορμονών του στρες όπως η κορτιζόλη και η επινεφρίνη. Αυτές οι ορμόνες με τη σειρά τους αυξάνουν τον καρδιακό ρυθμό, την εφίδρωση και τα αισθήματα απογοήτευσης.
Τι να κάνεις: Όταν αντιμετωπίζεις αυτούς τους στρεσογόνους παράγοντες, οι ασκήσεις βαθιάς αναπνοής μπορούν να βοηθήσουν στην τόνωση του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος του σώματος. Αυτό είναι γνωστό ως το σύστημα "ξεκούραση και πέψη" επειδή είναι υπεύθυνο για να βοηθά το σώμα σου να χαλαρώσει και να ανακάμψει από το στρες. Λαμβάνοντας αργές, βαθιές αναπνοές, μπορείτε να εμπλέκεις το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, το οποίο με τη σειρά του θα ηρεμήσει το νευρικό σου σύστημα.
Για τις οικογενειακές συναθροίσεις
Η συνάντηση με την οικογένεια κατά τη διάρκεια των γιορτών μπορεί να προκαλέσει περίπλοκα συναισθήματα όταν υπάρχουν άλυτα ζητήματα. Οι απογοητευτικές ή επιβαρυντικές συζητήσεις με συγγενείς συχνά πυροδοτούν μια περιοχή του εγκεφάλου που είναι γνωστή ως πρόσθιος περιφερικός φλοιός. Ο πρόσθιος περιφερειακός φλοιός έχει μια μοναδική θέση στον εγκέφαλο, δημιουργώντας συνδέσεις τόσο με το "συναισθηματικό" μεταιχμιακό σύστημα όσο και με τον "γνωστικό" προμετωπιαίο φλοιό.
Αυτή η περιοχή του εγκεφάλου εμπλέκεται στην παρακολούθηση και τη ρύθμιση των γνωστικών διαδικασιών, στην επίλυση συγκρούσεων και στην ανίχνευση σφαλμάτων. Ο πρόσθιος κυλινδρικός φλοιός ("ασχολείται" με την κατανομή προσοχής, την πρόβλεψη ανταμοιβής, τη λήψη αποφάσεων, τα ηθικά θέματα, τη συγκίνηση και τον έλεγχο των παρορμήσεων), εμπλέκεται επίσης σε αυτό που είναι γνωστό ως μάθηση δράσης-αποτελέσματος, όπου αξιολογεί τις συνέπειες μιας ενέργειας και προσαρμόζει τη συμπεριφορά με βάση την ανατροφοδότηση.
Τι να κάνεις: Μικρά διαλείμματα για να απομακρυνθείς από την κατάσταση. Θα σου επιτρέψουν να ενισχύσεις αυτήν τη μάθηση δράσης-αποτελέσματος, βοηθώντας σε να μάθεις να συσχετίζεις μια δράση – ένα σύντομο διάλειμμα – με το αποτέλεσμα της δράσης, που είναι πιο χαλαρή αναπνοή και πιο καθαρό μυαλό.
Για τα οικονομικά σου
Η περίοδος των γιορτών μπορεί να επιβαρύνει όσους αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Το κόστος ενός εορταστικού γεύματος ή η αγορά δώρων μπορεί να συμβάλει σε πρόσθετη οικονομική πίεση κατά τη διάρκεια μιας ήδη αγχωτικής περιόδου.
Η περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται κυρίως με τη μνήμη και τη μάθηση είναι ο ιππόκαμπος. Όταν θυμάσαι προηγούμενες εμπειρίες, όπως πόσα ξόδεψες πέρυσι κατά τη διάρκεια των γιορτών ή θυμάσαι ότι ο λογαριασμός της πιστωτικής σου θα έρθει σύντομα, ενεργοποιείς τον ιππόκαμπό σου. Ο ιππόκαμπος είναι σημαντικός στην αλληλεπίδραση του σχηματισμού μνήμης και της ανάκλησης και ανάκτησης μεμονωμένων επεισοδιακών αναμνήσεων.
Τι να κάνεις: Μερικοί τρόποι για να μειώσεις το άγχος είναι για παράδειγμα να φτιάξεις προσωπικά δώρα για φίλους και συγγενείς αντί να τα αγοράσεις. Όταν θυμάσαι αγχωτικές εμπειρίες, ο ιππόκαμπος στέλνει σήματα στον υποθάλαμο και σε άλλες περιοχές του εγκεφάλου για να βοηθήσει στην αποκατάσταση της ισορροπίας στο μυαλό σου. Ο ιππόκαμπος βοηθά επίσης στην προσαρμογή σου σε αυτούς τους στρεσογόνους παράγοντες, βοηθώντας σε να μάθεις πώς να προσαρμόζεις τις προσδοκίες σου. Στο τέλος, πρέπει να υπενθυμίσεις στον εαυτό σου ότι είναι πραγματικά η σκέψη που μετράει περισσότερο.
Διάβασε ακόμη: Πώς να αντιμετωπίσω το άγχος; Μάθε τι τύπος στρες είσαι σύμφωνα με το ψυχολόγο
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
