Μπορούμε να ελέγξουμε το άγχος; Ναι, αν το γνωρίσουμε καλύτερα!

Βρίσκεσαι εγκλωβισμένη στην κίνηση με τον φόβο να καθυστερήσεις για μια σημαντική συνάντηση, παρακολουθείς τα λεπτά να περνούν και ο υποθάλαμός σου, εκείνος ο μικροσκοπικός πύργος ελέγχου στον εγκέφαλό σου, δίνει την εντολή: "Στείλε τις ορμόνες του στρες!". Αυτές είναι οι ορμόνες που πυροδοτούν την απόκριση του σώματός σου "μάχη ή φυγή". Η καρδιά σου χτυπά, η αναπνοή επιταχύνεται και οι μύες σου είναι έτοιμοι για δράση. Αυτή η απόκριση σχεδιάστηκε για να προστατεύει το σώμα σου σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης προετοιμάζοντάς σε να αντιδράσεις γρήγορα. Αλλά, όταν η απόκριση στο στρες συνεχίζει να πυροδοτείται μέρα με τη μέρα, αυτό θα μπορούσε να θέσει την υγεία σου σε σοβαρό κίνδυνο. Αυτό το χρόνιο στρες μπορεί να προκαλέσει ποικίλα συμπτώματα και να επηρεάσει τη συνολική ευεξία με συμπτώματα που περιλαμβάνουν ευερέθιστο έντερο, ανησυχία, κατάθλιψη, πονοκεφάλους και αϋπνία.

Η φυσιολογία του άγχους 

Το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) είναι υπεύθυνο για την απόκριση στο σύνθημα "μάχη ή φυγή". Στον εγκέφαλό σου ο υποθάλαμος δίνει την εντολή στα επινεφρίδιά σου να απελευθερώσουν τις ορμόνες του στρες, την αδρεναλίνη και την κορτιζόλη. Αυτές οι ορμόνες ανεβάζουν τους παλμούς της καρδιάς και στέλνουν αίμα στα σημεία που το χρειάζονται περισσότερο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, όπως οι μύες, η καρδιά και άλλα σημαντικά όργανα. Όταν ο αντιληπτός φόβος εξαφανιστεί, ο υποθάλαμος θα πρέπει να πει σε όλα τα συστήματα να επιστρέψουν στο φυσιολογικό. Εάν το ΚΝΣ αποτύχει να επιστρέψει στο φυσιολογικό ή αν ο στρεσογόνος παράγοντας δεν υποχωρήσει, η απόκριση θα συνεχιστεί. 

Πώς επηρεάζει το στρες το σώμα σου

Οι ορμόνες του στρες επηρεάζουν το αναπνευστικό και το καρδιαγγειακό σου σύστημα: Κατά τη διάρκεια της αντίδρασης στο στρες αναπνέεις πιο γρήγορα σε μια προσπάθεια να διανείμεις γρήγορα αίμα πλούσιο σε οξυγόνο στο σώμα σου. Κάτω από συνθήκες στρες η καρδιά σου επίσης χτυπά γρηγορότερα. Οι ορμόνες του στρες αναγκάζουν τα αιμοφόρα αγγεία σου να συστέλλονται και να εκτρέπουν περισσότερο οξυγόνο στους μυς, ώστε να έχεις περισσότερη δύναμη να αναλάβεις δράση. Αυτό όμως ανεβάζει και την αρτηριακή σου πίεση. Ως αποτέλεσμα, το συχνό ή το χρόνιο στρες θα κάνει την καρδιά σου να δουλεύει πολύ σκληρά για πάρα πολύ καιρό. Όταν η αρτηριακή σου πίεση αυξάνεται, μεγαλώνει και ο κίνδυνος για εγκεφαλικό ή καρδιακό επεισόδιο. Όταν υπάρχει στρες, το συκώτι σου παράγει επιπλέον σάκχαρο στο αίμα (γλυκόζη) για να δώσει μια ώθηση ενέργειας.

Εάν είσαι κάτω από χρόνιο στρες, το σώμα σου μπορεί να μην είναι σε θέση να συμβαδίσει με αυτό το επιπλέον κύμα γλυκόζης. Το χρόνιο στρες μπορεί να μεγαλώσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Η ορμή των ορμονών, η γρήγορη αναπνοή και ο αυξημένος καρδιακός ρυθμός μπορούν, επίσης, να διαταράξουν το πεπτικό σου σύστημα: Είναι πιο πιθανό να έχεις καούρα ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση εξαιτίας της αύξησης του οξέος του στομάχου. Το άγχος δεν προκαλεί έλκη, αλλά μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο γι’ αυτά και να προκαλέσει την όξυνση υπαρχόντων ελκών. Το άγχος μπορεί, ακόμα, να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο τα τρόφιμα που καταναλώνεις κινούνται στο σώμα σου, οδηγώντας σε διάρροια ή σε δυσκοιλιότητα. Μπορεί, επίσης, να εμφανίσεις ναυτία, εμετό ή στομαχόπονο.

Οι μύες σου σκληραίνουν για να προστατευτούν από τραυματισμό όταν είσαι αγχωμένη και, αν είσαι συνεχώς υπό πίεση, μπορεί να μην έχουν την ευκαιρία να χαλαρώσουν: Οι σφιγμένοι μύες προκαλούν πονοκεφάλους, πόνους στην πλάτη και στους ώμους και πόνους στο σώμα. Με την πάροδο του χρόνου αυτό μπορεί να προκαλέσει έναν ανθυγιεινό κύκλο ζωής, καθώς σταματάς συνήθως την άσκηση και στρέφεσαι σε παυσίπονα για ανακούφιση. Το άγχος διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο μπορεί να είναι ένα συν για τις πιο άμεσες καταστάσεις: Αυτή η διέγερση μπορεί να σε βοηθήσει να αποφύγεις μολύνσεις και να επουλώσεις πληγές. Αλλά με την πάροδο του χρόνου, οι ορμόνες του στρες θα αποδυναμώσουν το ανοσοποιητικό σου σύστημα και θα μειώσουν την απόκριση του σώματός σου σε ξένους εισβολείς. Τα άτομα υπό χρόνιο στρες είναι πιο ευαίσθητα σε ιογενείς ασθένειες, όπως η γρίπη και το κοινό κρυολόγημα, καθώς και άλλες λοιμώξεις. Το άγχος μπορεί, επίσης, να αυξήσει τον χρόνο που χρειάζεται για να αναρρώσεις από μια ασθένεια ή τραυματισμό.

Τι είναι τα προσαρμογόνα βότανα και πώς βοηθούν

Το προσαρμογόνο είναι ένα θρεπτικό ή τονωτικό βότανο που βοηθά το σώμα να προσαρμοστεί στις επιπτώσεις του σωματικού ή του συναισθηματικού στρες. Ονομάζονται προσαρμογόνα λόγω της ικανότητάς τους να "προσαρμόζουν" τη λειτουργία τους σύμφωνα με τις ειδικές ανάγκες του σώματος. Αυτές μπορεί να είναι φυσικές, χημικές ή βιολογικές. Σήμερα υπάρχει αυξανόμενη ζήτηση σε διάφορες μορφές, όπως χάπι, τσάι, βάμμα ή σκόνη. Συχνά χρησιμοποιούνται ως μια υγιεινή εναλλακτική λύση αντί για ορισμένα συνταγογραφούμενα φάρμακα, διεγερτικά, αναβολικά στεροειδή, καφεΐνη και ζάχαρη. Από τα πιο γνωστά προσαρμογόνα βότανα είναι η γλυκόριζα, τα μανιτάρια Cordycep, ο κουρκουμάς κ.ά. 

Tip: Το χρόνιο στρες σχετίζεται, επίσης, και με συμπεριφορές όπως η υπερκατανάλωση τροφής ή η έλλειψη τροφής, η κατάχρηση αλκοόλ ή ναρκωτικών και η κοινωνική απόσυρση.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr