istock
Είναι φυσιολογικό να τρίβεις τα μάτια σου όταν ξυπνάς ή όταν είσαι κουρασμένη. Η ανάγκη να τα τρίψεις προκαλεί τη ροή των δακρύων που ενυδατώνει και λιπαίνει το μάτι, ανακουφίζει από την ξηροφθαλμία και καθαρίζει τη σκόνη. Επίσης η πίεση που εφαρμόζεται στον βολβό του ματιού διεγείρει το νεύρο του πνευμονογαστρικού. Αυτό μειώνει τον καρδιακό ρυθμό και ανακουφίζει από το άγχος. Δυστυχώς όμως το υπερβολικό τρίψιμο των ματιών σου μπορεί να επηρεάσει τα μάτια και την όρασή σου.
Τι προκαλεί το συνεχές τρίψιμο των ματιών;
- Αϋπνία ή ανεπαρκής ύπνος
- Ξηροφθαλμία
- Άγνωστες αλλεργίες
- Προβλήματα όρασης
- Φακός επαφής που έχει προκαλέσει ερεθισμό
- Βλεφαρίτιδα
- Κοινό κρυολόγημα/γρίπη
- Λάθος συνταγή όρασης
- Σκόνη, ρύποι κ.λπ.
10 facts για τα μάτια σου: Παθήσεις, πρόληψη, νέες θεραπείες
Γιατί δεν πρέπει να τρίβεις τα μάτια σου
Το συνεχές τρίψιμο των ματιών υποδεικνύει κάποιο πιθανό οφθαλμικό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Αν και μπορεί να προσφέρει προσωρινή ανακούφιση, το τρίψιμο των ματιών σου μπορεί να προκαλέσει προβλήματα. Πιο συγκεκριμένα:
1. Αυξάνει τον κίνδυνο για κερατόκωνο
Ο κερατοειδής ρυθμίζει την ποσότητα του φωτός που εισέρχεται στο μάτι. Εστιάζει επίσης το φως για να σχηματίσει μια καθαρή εικόνα στον αμφιβληστροειδή. Ο κερατοειδής αποτελείται από πυκνά δίκτυα ινών κολλαγόνου, τα οποία διατηρούν το σφαιρικό του σχήμα. Ένας υγιής κερατοειδής είναι σημαντικός για την τέλεια όραση. Ωστόσο, το τρίψιμο των ματιών επηρεάζει την επιφάνεια του κερατοειδούς, μειώνοντας τις ίνες κολλαγόνου. Μελέτες έχουν δείξει ότι στα ευαίσθητα άτομα, το συνεχές τρίψιμο μπορεί να οδηγήσει σε λέπτυνση των ινών κολλαγόνου στον κερατοειδή χιτώνα που προκαλεί αστάθεια και αλλαγή του σχήματος του κερατοειδούς, το οποίο από σφαιρικό γίνεται κωνικό. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως κερατόκωνος και είναι μία σοβαρή πάθηση που μπορεί να οδηγήσει σε διαταραγμένη όραση και τελικά στην ανάγκη για μεταμόσχευση κερατοειδούς. Ενώ αυτή η κατάσταση συνδέεται συνήθως με κληρονομικότητα, οφθαλμικές παθήσεις και οξειδωτικό στρες, ορισμένοι ασθενείς αναπτύσσουν κερατόκωνο λόγω συνεχούς τριβής των ματιών.
2. Προκαλεί εκδορά στον κερατοειδή
Εάν το μάτι έχει λίγη σκόνη, μικροσκοπικά σωματίδια και άλλους ερεθιστικούς παράγοντες, το τρίψιμο των ματιών μπορεί να τρίψει αυτά τα σωματίδια στον κερατοειδή. Αυτό που είναι τρομακτικό είναι ότι δεν θα νιώσεις την τραχιά φύση αυτών των σωματιδίων. Οι μικρο-τριβές που προκύπτουν από τις εμπρός-πίσω κινήσεις των μικροσωματιδίων στην επιφάνεια του ματιού δεν είναι επώδυνες ή ερεθιστικές.
Μάλιστα, αντί να βοηθούν στην απομάκρυνση αυτών των σωματιδίων, τα δάχτυλά σου μεταφέρουν περισσότερα σωματίδια στα μάτια, επιδεινώνοντας το πρόβλημα. Το συνεχές τρίψιμο των ματιών προκαλεί εκδορές στον κερατοειδή που επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου. Αρχικά, ο γρατσουνισμένος κερατοειδής μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό, δακρύρροια και αυξημένη ευαισθησία στο φως. Είναι επώδυνος τραυματισμός που τυπικά χρειάζεται λίγες ημέρες για να επουλωθεί. Όμως αυτό ισχύει υπό την προϋπόθεση ότι θα αντιμετωπιστεί εγκαίρως και ότι δεν θα μολυνθεί από κάποιο βακτήριο ή ιό. Σε διαφορετική περίπτωση μπορεί να εξελιχθεί σε έλκος (πληγή) του κερατοειδούς, που είναι πολύ πιο σοβαρή κατάσταση.
3. Αυξάνεται ο κίνδυνος μόλυνσης
Μια υπερβολικά λεπτή ή γρατσουνισμένη μεμβράνη του κερατοειδούς αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης. Παρόλο που το ανθρώπινο μάτι έχει πολλά προστατευτικά μέσα, όπως οι άνω και κάτω βλεφαρίδες, τα φρύδια και τα δάκρυα, δεν έχει εντελώς ανοσία στις λοιμώξεις.
Το τρίψιμο των ματιών μπορεί να χαράξει ή να προκαλέσει φλεγμονή στο μάτι. Αυτό γιατί μεταφέρεις επικίνδυνα βακτήρια με τα χέρια σου αυξάνοντας τον κίνδυνο μολύνσεων. Γι' αυτό οι χειρουργοί οφθαλμίατροι αποθαρρύνουν τους ασθενείς που έχουν κάνει LASIK να τρίβουν τα μάτια τους μετά την επέμβαση. Οι κοινές βακτηριακές λοιμώξεις που προκύπτουν από την επαφή χεριού-ματιού προκαλούνται από βακτήρια E. Coli, Staphylococcus, Salmonella και Streptococcus. Μπορεί επίσης να εμφανιστούν μυκητιασικές λοιμώξεις.
4. Παράγεται περισσόστερη ισταμίνης
Η ισταμίνη απελευθερώνεται φυσικά στο σώμα ως απάντηση στις αλλεργικές φλεγμονές. Δυστυχώς, μπορεί να παραχθεί μετά από μια αλλεργία, επιδεινώνοντας περαιτέρω τα συμπτώματα. Εάν κολλήσεις κάποια ίωση ή έχεις φαγούρα στα μάτια που προκαλείται από αλλεργίες, μπορεί ασυναίσθητα να τρίψεις τα μάτια σου υπερβολικά, επιταχύνοντας την απόκριση ισταμίνης.
Παρόλο που μπορεί να νιώθεις ανακούφιση μετά το τρίψιμο των ματιών, η ενόχληση μπορεί να επιδεινωθεί δευτερόλεπτα ή λεπτά μετά το τρίψιμο λόγω της υπερβολικής παραγωγής ισταμίνης.
5. Επιδεινώνεται το γλαύκωμα
Το γλαύκωμα είναι η νούμερο ένα αιτία απώλειας όρασης μεταξύ ενηλίκων ηλικίας 35 ετών και άνω. Ενώ αυτή η κατάσταση επηρεάζει κυρίως το οπτικό νεύρο, το οποίο βρίσκεται στο πίσω μέρος του ματιού, η θεραπεία του γλαυκώματος περιλαμβάνει την ανακούφιση από την ενδοφθάλμια πίεση. Ο λόγος που το τρίψιμο των ματιών αυξάνει την ενδοφθάλμια πίεση είναι επειδή διαταράσσει τη ροή αίματος στα μάτια. Αν τρίβεις τα μάτια σου και έχεις γλαύκωμα, υπάρχει κίνδυνος να επιδεινώσεις τις βλάβες στο οπτικό νεύρο, αυξάνοντας τον κίνδυνο απώλειας της όρασής σου.
6. Εμφανίζονται μαύροι κύκλοι
Οι μαύροι κύκλοι που σχηματίζονται γύρω από το μάτι έχουν διάφορες αιτίες όπως αλλεργίες, αναιμία, κόπωση, ορισμένα φάρμακα και ηλικία. Ωστόσο, το συνεχές τρίψιμο των ματιών μπορεί επίσης να δημιουργήσει μαύρους κύκλους ή να σκουρύνουν οι ήδη υπάρχοντες.
Επομένως, κάθε φορά που τρίβεις ή ξύνεις τα μάτια σου βλάπτει τα τριχοειδή αγγεία κάτω από την επιφάνεια του δέρματος. Ως αποτέλεσμα, το αίμα ρέει έξω από αυτά τα αιμοφόρα αγγεία στους περιβάλλοντες ιστούς, δίνοντας στο δέρμα ένα σκούρο χρώμα. Αν παρατηρείς ότι έχεις μαύρους κύκλους κάθε φορά που ξυπνάς, πιθανότατα τρίβεις τα μάτια σου ενώ κοιμάσαι. Η χρήση μάσκας ματιών μπορεί να προστατεύσει το λεπτό δέρμα κάτω από τα μάτια.
7. Αυξάνεται η μυωπία
Το τρίψιμο των ματιών μπορεί να επιδεινώσει τη μυωπία (κυρίως την προοδευτικά εξελισσόμενη μορφή της) η οποία συνήθως παρουσιάζεται σε παιδιά ηλικίας 8-12 ετών και επιδεινώνεται κατά την εφηβεία. Μετά την ενηλικίωση μπορεί να παρατηρηθούν κάποιες αλλαγές στους βαθμούς της, αλλά συνήθως είναι μικρές. Σε κάποιους εξακολουθεί να επιδεινώνεται χρόνο με το χρόνο, με τελικό επακόλουθο την υψηλού βαθμού μυωπία.
8. Μπορεί να προκαλέσει κερατοειδικό αστιγματισμό
Αυτός εκδηλώνεται όταν το φως που διέρχεται στο εσωτερικό του ματιού δεν εστιάζει σε ένα σημείο, αλλά σε πολλά. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διαταραχή της καμπυλότητας του κερατοειδούς ή του φακού του ματιού. Όταν το πρόβλημα είναι ακανόνιστες καμπυλώσεις στην επιφάνεια του κερατοειδούς, η συνέπεια είναι ο κερατοειδικός αστιγματισμός που είναι συχνότερος στα άτομα που τρίβουν πολύ τα μάτια τους.
9. Χαλαρώνουν τα βλέφαρά σου
Η χαλάρωση των βλεφάρων μπορεί να προκληθεί από το συχνό τρίψιμο των ματιών αν και αυτός δεν είναι σοβαρός κίνδυνος, δεν παύει να είναι κάτι ανεπιθύμητο. Όσοι τρίβουν δυνατά τα μάτια τους έχει διαπιστωθεί ότι μπορεί με τον καιρό να επιταχύνουν την απώλεια ελαστικότητας του βλεφάρου, με συνέπεια την χαλάρωσή του.
Τι να κάνεις
Στην περίπτωση που νιώθεις κάτι στο μάτι σου, αντί να το τρίψεις, άφησε τα δάκρυά σου να το ξεπλύνουν μόνα τους. Αλλιώς δοκίμασε αμπούλες φυσιολογικού ορού από το φαρμακείο ή τεχνητά δάκρυα και αν δεν τα καταφέρεις, πήγαινε στον οφθαλμίατρο.
Διάβασε ακόμη: Τα πιο συχνά λάθη που κάνουμε στη φροντίδα των ματιών
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
