istock
Ο διαβήτης είναι μια χρόνια πάθηση που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σου επεξεργάζεται την ενέργεια. Όταν έχεις διαβήτη, ο οργανισμός σου δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει την ινσουλίνη, μια ορμόνη που βοηθά στη μετατροπή της γλυκόζης (σάκχαρα) σε ενέργεια.
Αυτό οδηγεί σε υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν μια σειρά από προβλήματα υγείας, όπως καρδιακές παθήσεις, εγκεφαλικά επεισόδια, νεφρική νόσο και προβλήματα όρασης.
Οι 8 παράγοντες κινδύνου για διαβήτη
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη. Αυτοί είναι μερικοί από τους πιο σημαντικούς.
1. Η ηλικία σου
Το σώμα μας γίνεται λιγότερο αποτελεσματικό στην παραγωγή ινσουλίνης καθώς γερνάμε. Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που βοηθά το σώμα να χρησιμοποιήσει τη γλυκόζη από τις τροφές για ενέργεια.
Όταν το σώμα σου δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την ινσουλίνη που παράγει, τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σου αυξάνονται. Επίσης, καθώς γερνάς είναι πιο πιθανό να έχεις ορισμένες ιατρικές καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, όπως χρόνια φλεγμονή, υπέρταση, υπερλιπιδαιμία (υψηλά επίπεδα χοληστερόλης ή τριγλυκεριδίων).
2. Το οικογενειακό σου ιστορικό
Εάν έχεις γονείς ή αδέλφια με διαβήτη, έχεις αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Οι γενετικές μεταλλάξεις που σχετίζονται με τον διαβήτη τύπου 2 μπορούν να μεταβιβαστούν από γενιά σε γενιά και αυτές οι μεταλλάξεις επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα παράγει ή χρησιμοποιεί την ινσουλίνη.
3. Είσαι υπέρβαρη
Tο 20% του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδας είναι παχύσαρκο και η παχυσαρκία είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για τον διαβήτη τύπου 2.
Η παχυσαρκία εκτιμάται ότι αντιπροσωπεύει το 80-85% του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, ενώ πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι όσοι είναι παχύσαρκοι έχουν έως και 80 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2 από εκείνους που είναι αδύνατοι. Αυτό γιατί το υπερβάλλον βάρος ή η παχυσαρκία μπορούν να οδηγήσουν σε αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία σημαίνει ότι το σώμα δεν ανταποκρίνεται καλά στην ινσουλίνη.
Η παχυσαρκία οδηγεί σε αντίσταση στην ινσουλίνη με διάφορους τρόπους. Ένας είναι ότι το λίπος μπορεί να εμποδίσει την ινσουλίνη να φτάσει στα κύτταρα του σώματος. Ένας άλλος τρόπος είναι ότι το λίπος προκαλεί την απελευθέρωση ορμονών που παρεμποδίζουν την ινσουλίνη να λειτουργήσει σωστά.
4. Δε γυμνάζεσαι
Όταν δε γυμνάζεσαι τακτικά, το σώμα σου μπορεί να γίνει λιγότερο ευαίσθητο στην ινσουλίνη και τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα να αυξηθούν. Η άσκηση βοηθά το σώμα σου να χρησιμοποιήσει την ινσουλίνη πιο αποτελεσματικά, να μειώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία είναι ένας από τους κύριους παράγοντες κινδύνου για τον διαβήτη τύπου 2.
Εκτός των άλλων, η άσκηση βοηθά στη μείωση του σωματικού βάρους ή της παχυσαρκίας, η οποία είναι ένας από τους κύριους παράγοντες κινδύνου για τον διαβήτη τύπου 2, τη βελτίωση της υγείας της καρδιάς και των πνευμόνων, τη μείωση της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων, τη βελτίωση της διάθεσης και της ποιότητας του ύπνου.
5. Η διατροφή σου είναι κακή
Μια διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένα τρόφιμα, ζάχαρη και κορεσμένα και τρανς λιπαρά αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Αυτό συμβαίνει λόγω:
- Της υψηλής κατανάλωσης ζάχαρης και επεξεργασμένων τροφίμων, που οδηγεί σε αύξηση του σωματικού βάρους ή της παχυσαρκίας.
- Της υψηλής κατανάλωσης κορεσμένων και τρανς λιπαρών, που αυξάνει τη χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια.
- Της χαμηλής κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και δημητριακών ολικής αλέσεως. Αυτά τα τρόφιμα είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, οι οποίες μπορούν να μειώσουν την απορρόφηση των σακχάρων στο αίμα. Εάν δεν τρως τακτικά και καθημερινά φρούτα και λαχανικά, αυξάνεται η απορρόφηση των σακχάρων.
6. Ανέπτυξες διαβήτη κύησης στην εγκυμοσύνη σου
Οι γυναίκες που εμφάνισαν διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (διαβήτης κύησης) έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 αργότερα στη ζωή τους και αυτό γιατί αναπτύσσουν αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία είναι προσωρινή ή μόνιμη. Σε γυναίκες που αναπτύσσουν διαβήτη κύησης η αντίσταση στην ινσουλίνη συνήθως υποχωρεί μετά τον τοκετό. Ωστόσο, έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2 αργότερα.
7. Έχεις κάποιες παθήσεις
Ορισμένες ιατρικές καταστάσεις, όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) και η χρόνια φλεγμονή, αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.
8. Παίρνεις φαρμακευτική αγωγή
Ορισμένα φάρμακα, όπως τα κορτικοστεροειδή, μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Αυτό γιατί αυξάνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη, τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και την παραγωγή γλυκόζης από το ήπαρ. Μειώνουν την απορρόφηση της γλυκόζης από το έντερο καθώς και τη χρήση γλυκόζης από τα κύτταρα. Εάν έχεις έναν ή περισσότερους από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου, είναι σημαντικό να κάνεις εξετάσεις για διαβήτη τακτικά. Ο διαβήτης μπορεί να διαγνωστεί με μια απλή εξέταση αίματος που μετράει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.
Τι να κάνεις
Εάν έχεις διαβήτη, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείς να κάνεις για να διαχειριστείς τη νόσο και να μειώσεις τον κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών.
- Διατήρησε ένα υγιές βάρος.
- Φρόντιζε να γυμνάζεσαι αρκετά.
- Ακολούθησε μια υγιεινή διατροφή.
- Πρόσεχε τη φαρμακευτική σου αγωγή.
H Αμερικανική Ένωση Διαβήτη συνιστά 150 λεπτά μέτριας έντασης αερόβια άσκηση ή 75 λεπτά έντονης έντασης αερόβια άσκηση κάθε εβδομάδα, καθώς και ασκήσεις ενδυνάμωσης τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα..
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
