Χοληστερίνη, φωσφολιπίδια, trans λιπαρά: Πώς επηρεάζουν την υγεία μας;

Είναι άγνωστες λέξεις με άγνωστη επίδραση στην υγεία σου;

αίμα εξετάσεις αίματος NoSystem images

Συνεργάστηκε ο Μανώλης Βουτσαδάκης, ειδικός παθολόγος

Τα λιπίδια είναι χημικές ενώσεις που αποτελούνται από άνθρακα, υδρογόνο και οξυγόνο και είναι αδιάλυτες στο νερό. Επιτελούν σπουδαίο ρόλο στον οργανισμό μας, αρκεί να φροντίζουμε να τα διατηρούμε μέσα από τη σωστή διατροφή μας σε επίπεδα που δεν ξεπερνούν το επιτρεπτό για την καλή κατάσταση της υγείας μας. Αυτό που πρέπει να γνωρίζεις είναι ότι συνιστούν κατά κάποιο τρόπο το σημαντικότερο είδος τροφής για τα 100 περίπου τρισεκατομμύρια κύτταρα που αποτελούν το σώμα μας. Και βέβαια βρίσκονται μέσα στο αίμα και μεταφέρονται είτε από το έντερο προς το συκώτι και προς τις λιπαποθήκες για αποθήκευση είτε από τις λιπαποθήκες και το συκώτι προς όλα τα σημεία του σώματος για κατανάλωση από τα κύτταρα. Η χοληστερίνη και τα φωσφολιπίδια είναι δύο από τις βασικές τους κατηγορίες.

Χοληστερίνη

Η χοληστερίνη κυκλοφορεί στο αίμα σε δύο μορφές, ελεύθερη ή στερεοποιημένη. Η χοληστερίνη του οργανισμού στο μεγαλύτερο μέρος της παράγεται στο ήπαρ, ενώ ένα αρκετά μικρότερο ποσοστό προέρχεται από τη διατροφή. Τα φυτικής προέλευσης τρόφιμα δε μας δίνουν χοληστερίνη. Αντίθετα, τροφές με υψηλή περιεκτικότητα στο λιπίδιο αυτό είναι κυρίως τα εντόσθια, το αβγό, το κόκκινο κρέας, τα θαλασσινά και το βούτυρο. Πάντως, πρέπει να τονιστεί ότι η χοληστερίνη που περιέχουν τα τρόφιμα δεν επηρεάζει αυτήν του αίματος στο βαθμό που πιστεύαμε παλιότερα. Έχει αποδειχθεί ότι άλλου είδους λίπη, όπως τα κορεσμένα ή τα trans λιπαρά, επηρεάζουν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό τη χοληστερίνη του οργανισμού μας.

Oι τιμές της χοληστερίνης

Ολική χοληστερίνη

▶<200 mg/dL επιθυμητή

▶200-239 mg/dL οριακά υψηλή

▶>240 mg/dL αρκετά υψηλή

LDL Χοληστερίνη

▶<100 mg/dL επιθυμητή

▶100-129 mg/dL οριακή

▶130-159 mg/dL ελαφρώς υψηλή

▶160-189 mg/dL υψηλή

▶>190 mg/dL πολύ υψηλή

HDL Χοληστερίνη

▶<40 mg/dL αρκετά χαμηλή

▶>45 mg/dL επιθυμητή

Φωσφολιπίδια 

Αυτά είναι λίπη που βρίσκονται στον εγκέφαλο και σκοπός τους είναι να δημιουργούν τη μυελίνη, το «μονωτικό» στρώμα των νεύρων. Πρόκειται για ουσίες που βελτιώνουν τη διάθεση και ενισχύουν τις διανοητικές λειτουργίες. Επίσης, προστατεύουν τη μνήμη μας από εξασθένηση λόγω προχωρημένης ηλικίας και αποτελούν πρόληψη της νόσου Αlzheimer. Όταν δεν τα προσλαμβάνουμε από την τροφή, η αναπλήρωσή τους μπορεί να γίνει μέσω της λεκιθίνης, η οποία είναι ιδανική πηγή φωσφολιπιδίων. Στη φυσική της μορφή, η λεκιθίνη βρίσκεται στο αβγό, στο σιτάρι, στη σόγια και σε ενισχυμένες τροφές.

Τrans λιπαρά οξέα 

Παράγονται κατά τη διαδικασία υδρογόνωσης που χρησιμοποιούνταν μέχρι πριν από λίγα χρόνια ευρύτατα από τη βιομηχανία τροφίμων για την παρασκευή μαργαρίνων, μπισκότων και του πρόχειρου φαγητού. Βέβαια, trans λιπαρά οξέα υπάρχουν επίσης και στο λίπος των ζώων (μοσχάρι, αρνί, χοιρινό) και στο βούτυρο. Ο ρόλος τους στην υγεία μας; Αυξάνουν τα επίπεδα της LDL χοληστερίνης σε σύγκριση με τα ακόρεστα λιπαρά οξέα από τα οποία προέρχονται και μειώνουν τα επίπεδα της HDL, γεγονός που τα κάνει πιο επικίνδυνα και από τα κορεσμένα λίπη.

Πόση χοληστερίνη είναι «κακή»;

Τα υψηλά επίπεδα χοληστερίνης δημιουργούν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου. Εάν έχουμε μειωμένα επίπεδα HDL χοληστερίνης και αυξημένα επίπεδα LDL χοληστερίνης, ο κίνδυνος γίνεται ακόμα μεγαλύτερος. Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται τα επιθυμητά επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα, όπως καθορίζονται από την Αμερικανική Καρδιολογική Ένωση (American Heart Association).

Διάβασε επίσης: Τι είναι: Τριγλυκερίδια στο αίμα, κορεσμένα, πολυακόρεστα και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα

Διάβασε επίσης: Τι δείχνουν οι εξετάσεις για την υγεία σου; Αποκωδικοποίησε τα αποτελέσματα από τις εξετάσεις αίματος

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr

Read Next

MORE FROM

Fitness

Δεικτης μαζας σωματος

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Ποσο νερο πρεπει να πινω

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Θερμιδες που καιω στο τρεξιμο

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i