istock
Αρκετοί είναι εκείνοι που επιλέγουν να χρησιμοποιούν αυτό το τεχνητό γλυκαντικό, όταν προσπαθούν να χάσουν βάρος ή όταν θέλουν να αποφύγουν τη ζάχαρη λόγω διαβήτη.
Ωστόσο, αυτό το ευρέως χρησιμοποιούμενο τεχνητό γλυκαντικό έχει συνδεθεί με προβλήματα συμπεριφοράς και γνωστικά προβλήματα, αν και οι έρευνες είναι αμφιλεγόμενες.
Το τεχνητό γλυκανικό που κάνει κακό στον εγκέφαλο
Η ασπαρτάμη είναι ένα τεχνητό γλυκαντικό που χρησιμοποιείται ευρέως σε διάφορα προϊόντα τροφίμων και ποτών από τη δεκαετία του 1980, όπως αναψυκτικά και ροφήματα διαίτης, τσίχλες, ζελατίνες, παγωτό, γαλακτοκομικά προϊόντα όπως γιαούρτι, δημητριακά πρωινού, οδοντόκρεμα και φάρμακα όπως σταγόνες για τον βήχα και μασώμενες βιταμίνες.
Η ασπαρτάμη αποτελείται από φαινυλαλανίνη, μεθανόλη και ασπαρτικό οξύ. Η φαινυλαλανίνη μπορεί να διασχίσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να διαταράξει την παραγωγή νευροδιαβιβαστών. Επιπλέον, η ασπαρτάμη είναι ένας χημικός στρεσογόνος παράγοντας και μπορεί να αυξήσει την ευπάθεια του εγκεφάλου στο οξειδωτικό στρες.
Ορισμένοι επιστήμονες έχουν προτείνει ότι αυτοί οι παράγοντες ενδέχεται να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στη μάθηση και στα συναισθήματα, τα οποία έχουν παρατηρηθεί όταν η ασπαρτάμη καταναλώνεται σε υπερβολική ποσότητα.
Τι δείχνουν οι μελέτες για την ασπαρτάμη
Η πιθανή βλαπτική επίδραση της ασπαρτάμης στον εγκέφαλο αποτελεί ένα αμφιλεγόμενο θέμα με πλήθος ερευνών και απόψεων. Ωστόσο μελέτες έχουν δείξει ότι η καταν'αλωση της ασπαρτάμης συνδέεται με:
Νευροτοξικότητα
Ορισμένες μελέτες σε ζώα υποδηλώνουν ότι η ασπαρτάμη μπορεί να βλάψει νευρικά κύτταρα και να προκαλέσει νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως η νόσος Alzheimer και η νόσος Parkinson.
Οξειδωτικό στρες
Η ασπαρτάμη φέρεται να προκαλεί οξειδωτική βλάβη στα εγκεφαλικά κύτταρα, η οποία σχετίζεται με φλεγμονή, γήρανση και χρόνιες ασθένειες. Μελέτη επαναλαμβανόμενης πρόσληψης ασπαρτάμης σε ποντίκια διαπίστωσε ότι βλάπτει τη μνήμη και αυξάνει το οξειδωτικό στρες στον εγκέφαλο. Άλλη μελέτη βρήκε ότι η μακροχρόνια πρόσληψη οδήγησε σε μια ανισορροπία στην αντιοξειδωτική κατάσταση στον εγκέφαλο.
Καρκίνο
Υπάρχουν ισχυρισμοί για σύνδεση της ασπαρτάμης με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικών όγκων, αν και η επιστημονική κοινότητα παραμένει διχασμένη ως προς αυτό. O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας WHO μόλις το 2023 ταξινόμησε την ασπαρτάμη ως πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο με βάση περιορισμένα στοιχεία για καρκίνο στον άνθρωπο (συγκεκριμένα, για ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, που είναι ένας τύπος καρκίνου του ήπατος).
Διαταραχές νευροδιαβιβαστών
Έρευνες φέρουν στο φως μειωμένα επίπεδα νευροδιαβιβαστών, όπως σεροτονίνη, GABA και ντοπαμίνη, σε αρουραίους που κατανάλωσαν ασπαρτάμη. Μελέτη που εξέτασε τα αποτελέσματα μιας διατροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε ασπαρτάμη, βρήκε ότι οι συμμετέχοντες στο τέλος της μελέτης, ήταν πιο ευερέθιστοι, είχαν υψηλότερο ποσοστό σε συμπτώματα κατάθλιψης και χειρότερες επιδόσεις στα ψυχικά τεστ.
Αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλικό και άνοια
Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα που κατανάλωναν αναψυκτικά με τεχνητά γλυκαντικά είχαν αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού και άνοιας, αν και ο ακριβής τύπος γλυκαντικού δεν είχε καθοριστεί. Ορισμένες πειραματικές έρευνες σε ποντίκια και αρουραίους έχουν επίσης υποστηρίξει αυτά τα ευρήματα.
Είναι ασφαλής η ασπαρτάμη;
Οργανισμοί όπως ο FDA και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) έχουν αξιολογήσει την ασπαρτάμη και την έχουν κρίνει ασφαλή για κατανάλωση σε συνιστώμενες ποσότητες. Ωστόσο πολλές από τις μελέτες που καταδεικνύουν αρνητικές επιπτώσεις έχουν επικριθεί για μεθοδολογικές ατέλειες ή έλλειψη στατιστικής ισχύος.
Παρά αυτά τα ευρήματα, η ασπαρτάμη εξακολουθεί να θεωρείται γενικά ασφαλές γλυκαντικό εάν την καταναλώνεις περίπου 18–23 mg ανά κιλό (40–50 mg ανά kg) σωματικού βάρους ανά ημέρα ή λιγότερο.
ΠΟΥ: Μπορεί να είναι το γλυκαντικό ασπαρτάμη καρκινογόνο;
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
