Image Source
Από τη Δήμητρα Γλυνού, κλινικό διαιτολόγο-διατροφολόγο Τι είναι το υπερβολικό βάρος και τι η παχυσαρκία; Όλα όσα χρειάζεται να ξέρεις για τη νόσο-επιδημία του Δυτικού κόσμου.
Τι είναι το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία;
Το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία ορίζονται ως ανώμαλη ή υπερβολική συσσώρευση λίπους που μπορεί να βλάψει την υγεία. Ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) είναι ένας απλός δείκτης βάρους και ύψους που χρησιμοποιείται συνήθως για την ταξινόμηση των ατόμων σε λιποβαρείς, φυσιολογικού βάρους, υπέρβαρους ή παχύσαρκους. Για τους ενήλικες ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει το υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία ως εξής:
• Το υπερβολικό βάρος είναι ΔΜΣ μεγαλύτερος ή ίσος με 25 και
• η παχυσαρκία είναι ένας ΔΜΣ μεγαλύτερος ή ίσος με 30.
Για τα παιδιά υπάρχουν συγκεκριμένες καμπύλες ανάπτυξης που συμπεριλαμβάνουν ύψος και βάρος, οι οποίες χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό του υπερβάλλοντος βάρους ή της παχυσαρκίας – υπάρχουν στα βιβλιάρια παιδιού ώστε να παρακολουθούνται από τους παιδιάτρους.
Τι προκαλεί την παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος;
Η βασική αιτία της παχυσαρκίας και του υπερβολικού βάρους είναι μια ενεργειακή ανισορροπία μεταξύ των θερμίδων που προσλαμβάνονται και των θερμίδων που καταναλώνονται. Μια αυξημένηπρόσληψη σε ενεργειακά πυκνές τροφές που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και η μειωμένη φυσική δρατηριότητα οδηγεί στην πρόσληψη βάρους. Διαταραχές του θυρεοειδούς: 18 σημάδια που δείχνουν ότι ο θυρεοειδής σου δε λειτουργεί σωστά 7 (ανησυχητικοί) αριθμοί και δεδομένα για την παχυσαρκία
Ποιες είναι οι συνηθισμένες επιπτώσεις από το υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία;
Ο αυξημένος ΔΜΣ είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για ασθένειες όπως: • Καρδιαγγειακές παθήσεις • Διαβήτης • Μυοσκελετικές διαταραχές • Μερικοί τύποι καρκίνου Η παιδική παχυσαρκία συνδέεται με υψηλότερες πιθανότητες παχυσαρκίας, πρόωρου θανάτου και αναπηρίας κατά την ενηλικίωση. Εκτός όμως από τους αυξημένους μελλοντικούς κινδύνους, τα παχύσαρκα παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αναπνοή, αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων, υπέρταση, πρώιμους δείκτες καρδιαγγειακών παθήσεων, αντίσταση στην ινσουλίνη και ψυχολογικές επιδράσεις.
Η παχυσαρκία ως νόσος του εγκεφάλου
Μερικές πρόσφατες έρευνες υποδηλώνουν ότι η παχυσαρκία ξεκινάει με συγκεκριμένες φυσικές αλλαγές στον εγκέφαλο. Η όρεξη ρυθμίζεται από τον υποθάλαμο. Έχει αποδειχθεί ότι συγκεκριμένες αλλαγές στον εγκέφαλο μάς αναγκάζουν να πεινάσουμε, να καίμε λιγότερο λίπος, με αποτέλεσμα να πάρουμε βάρος. Αυτές οι αλλαγές σε συγκεκριμένες δομές του εγκεφάλου έχει φανεί πως είναι αποτέλεσμα αυτού που τρώμε και σε κάποιο βαθμό της άσκησης ή μη δραστηριότητας
Ορμόνες και σωματικό λίπος
Υπάρχουν δύο ορμόνες που ρυθμίζουν το σωματικό λίπος: η ινσουλίνη και η λεπτίνη. Η λεπτίνη χρησιμοποιεί την αδρεναλίνη ως σήμα επικοινωνίας στα λιπώδη κύτταρα, ώστε να απελευθερώνουν αποθηκευμένο λίπος που θα χρησιμοποιηθεί για καύσιμα. Αυτό συμβαίνει κατά τη διάρκεια μιας κανονικής ημέρας μεταξύ των γευμάτων και της νύχτας κατά τη διάρκεια του ύπνου: Μια πτώση της λεπτίνης σηματοδοτεί την πείνα. Καθώς τα επίπεδα της λεπτίνης ανεβαίνουν αρκετά, στέλνουν σήμα στον εγκέφαλο ότι έχει χορτάσει. Σε υπέρβαρους ανθρώπους οι επικοινωνίες που αφορούν την ινσουλίνη και τη λεπτίνη είναι αναποτελεσματικές. Είναι σαν να κάνει κάποιος ένα τηλεφώνημα όπου κανείς δεν απαντά. Η αντίσταση στην ινσουλίνη και στη λεπτίνη σημαίνει ότι οι ορμόνες δεν επικοινωνούν αποτελεσματικά ως απάντηση στα τρόφιμα. Τα αυξημένα επίπεδα αυτών των δύο ορμονών υποδηλώνουν αυξημένα ενεργειακά αποθέματα και λιπίδια στον οργανισμό. Η ινσουλίνη παίζει επίσης βασικό ρόλο στον έλεγχο της όρεξης και της σίτισης. Εκτός από τον καλά καθορισμένο περιφερειακό ρόλο στην κάθαρση και τη χρήση γλυκόζης, η ινσουλίνη εμπλέκεται στη ρύθμιση της πρόσληψης ενέργειας. Τόσο η ινσουλίνη όσο και η λεπτίνη έχουν αποτέλεσμα στην καταστολή της όρεξης. Είναι ενδιαφέρον, επίσης, ότι οι εγκέφαλοι των γυναικών είναι πιο ευαίσθητοι στη λεπτίνη απ’ ό,τι στην ινσουλίνη, ενώ το αντίστροφο ισχύει για τους άνδρες, λόγω των οιστρογόνων των γυναικών. Οι γυναίκες κατά μέσο όρο έχουν τριπλάσια ποσότητα λεπτίνης από τους άνδρες. Αυτό εξηγεί γιατί οι άνδρες εμφανίζουν μεγαλύτερη συσσώρευση λίπους στην κοιλιά, ενώ οι γυναίκες έχουν συσσώρευση λίπους στο κάτω μέρος του σώματος. Ως αποτέλεσμα αυτών, είναι λογικό να υποθέσουμε ότι η λεπτίνη και η ινσουλίνη, που δρουν στον εγκέφαλο, μειώνουν το σωματικό λίπος αυξάνοντας την κινητοποίηση των λιπιδίων και την οξείδωση και ταυτόχρονα μειώνοντας την κατανάλωση διαιτητικού λίπους. Εν συντομία, εάν θέλεις να ελέγξεις την όρεξή σου και να κάψεις λίπος γρηγορότερα, θέλεις τη λεπτίνη και την ινσουλίνη να εισέλθουν στο μυαλό σου!
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
