istock
Η έννοια των πολλαπλών πραγματικοτήτων είναι ένα καυτό θέμα αυτή τη στιγμή — αλλά το Φαινόμενο Μαντέλα είναι ένα περίεργο effect ιδιαίτερης συζήτησης την τελευταία δεκαετία.
Τι είναι το Φαινόμενο Μαντέλα;
Επινοημένο από την ερευνήτρια παραφυσικών θεμάτων Φιόνα Μπρουμ, το Φαινόμενο Μαντέλα εμφανίζεται όταν μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων θυμάται ένα γεγονός ή μια λεπτομέρεια που δεν συνέβη ή δεν υπήρξε ποτέ στην πραγματικότητα. Πώς γίνεται όμως αυτό; Και γιατί τόσοι πολλοί από εμάς θυμόμαστε τα πράγματα λάθος; Σύμφωνα με τον νευροψυχολόγο Aaron Bonner-Jackson, PhD, ο εγκέφαλός μας μπορεί να δημιουργεί ψευδείς αναμνήσεις που προκαλούν αυτή τη συλλογική εσφαλμένη μνήμη.
Πώς λειτουργεί το Φαινόμενο Μαντέλα;
Το 2009, η Μπρουμ μοιράστηκε μια ξεκάθαρη ανάμνηση του πρώην προέδρου της Νότιας Αφρικής Νέλσον Μαντέλα που πέθανε ενώ βρισκόταν στη φυλακή τη δεκαετία του 1980. Αυτό που θυμόταν, ωστόσο, δεν ήταν αλήθεια. Ο Μαντέλα εξέτισε 27 χρόνια φυλάκιση πριν αποφυλακιστεί το 1990. Στη συνέχεια υπηρέτησε ως πρώτος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής, από το 1994 έως το 1999. Πέθανε το 2013.
Από μόνη της, αυτή η περίπτωση λανθασμένης μνήμης θα μπορούσε να συνοψιστεί ως μικρή σύγχυση, αλλά παραδόξως, η Μπρουμ ανακάλυψε ότι δεν ήταν μόνη. Πολλοί άλλοι στο διαδίκτυο θυμήθηκαν επίσης εσφαλμένα τον θάνατο του Μαντέλα και πίστευαν ότι είχε πεθάνει πολλά χρόνια πριν από τον πραγματικό θάνατό του. Έτσι, επινοήθηκε ο όρος "Φαινόμενο Μαντέλα".
Για να κατανοήσουμε πώς μπορεί να συμβεί αυτό το φαινόμενο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πώς ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τη μνήμη. Συνήθως, εξωτερικά ερεθίσματα όπως παρατηρήσεις και εμπειρίες επεξεργάζονται στον εγκέφαλό σου ως μνήμη που πρέπει να αποθηκευτεί. Στη συνέχεια, μπορείς να ανακτήσεις αυτές τις αναμνήσεις αργότερα.
Ο ιππόκαμπος εμπλέκεται στο σχηματισμό νέων αναμνήσεων. Και η μνήμη είναι αναδομητική, που σημαίνει ότι υπάρχουν πολλές επιρροές στον τρόπο που θυμόμαστε τα πράγματα. Η μνήμη δεν είναι απαραίτητα αντίγραφο της πραγματικότητας, επηρεάζεται από διαφορετικές προκαταλήψεις, αντιλήψεις, προκαταλήψεις και προσδοκίες. Αυτό σημαίνει ότι η μνήμη μπορεί να αλλάξει με την πάροδο του χρόνου καθώς ένα άτομο αποκτά περισσότερες πληροφορίες για το τι συνέβη.
Πάρε, για παράδειγμα, μια ανάμνηση που μπορεί να έχεις από μια συγκεκριμένη στιγμή κατά τις διακοπές με έναν φίλο. Μπορεί και οι δύο να θυμάστε διαφορετικές λεπτομέρειες σχετικά με το τι συνέβη στο ταξίδι σας ανάλογα τις αντιλήψεις και την προσοχή σε διαφορετικές λεπτομέρειες που έδωσες εσύ ή ο φίλος σου.
Μερικές φορές, μπορεί να προκύψουν ψευδείς αναμνήσεις όταν παρέχονται παραπλανητικές πληροφορίες. Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι αυτό συμβαίνει ως αποτέλεσμα της διόγκωσης της φαντασίας και του τρόπου με τον οποίο ενδέχεται να λαμβάνεις ψευδή σχόλια. Εάν κάποιος σου πει αρκετές φορές ότι θυμάται ένα γεγονός με συγκεκριμένο τρόπο, ακόμα κι αν δεν συνέβη στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλός σου μπορεί να πιστέψεις τις ίδιες αναμνήσεις - αυτό που ονομάζεται "εμφύτευση μνήμης".
"Απλώς δίνοντας κάποιες παραπλανητικές πληροφορίες, οι άνθρωποι μπορούν πραγματικά να πιστέψουν ότι έχουν μια ανάμνηση που είναι διαφορετική από αυτή που πραγματικά συνέβη", λέει ο Δρ Μπόνερ-Τζάκσον. "Πιστεύω ότι το πιο εντυπωσιακό είναι ότι αυτό συμβαίνει σε ορισμένες δικαστικές υποθέσεις, όταν, εάν κάποιος έχει κάνει μια ερώτηση με συγκεκριμένο τρόπο, μπορεί πραγματικά να τον κάνει να πιστεύει ότι θυμόταν κάτι που στην πραγματικότητα δεν θυμόταν".
Καθώς η μνήμη μας είναι αναδομητική, τείνουμε επίσης να συμπληρώνουμε τα κενά με τις πληροφορίες που μας παρέχονται και από τις δικές μας εσωτερικές προκαταλήψεις όταν δυσκολευόμαστε να θυμηθούμε συγκεκριμένες λεπτομέρειες. Αν για παράδειγμα κάποιος έχει πληροφορίες αλλά δεν τις έχει όλες ή δεν γνωρίζει ολόκληρη την απάντηση, μπορεί να θυμηθεί λάθος ή να ανασυνθέσει το γεγονός ή την κατάσταση με βάση τις πληροφορίες που έχει και να προσπαθήσει να συμπληρώσει αυτό που πιθανώς συνέβη. Αυτό προέρχεται από την ανάγκη να κατανοήσουμε τον κόσμο γύρω μας.
Κι όταν αυτές οι αναμνήσεις μοιράζονται μεταξύ τους, η δημιουργία ψευδών αναμνήσεων μπορεί να συγκριθεί με το παιχνίδι του χαλασμένου τηλεφώνου. Το μήνυμα ξεκινά με έναν τρόπο και μετά από λίγο, το μήνυμα μπερδεύεται. Τελικά, πολλοί άνθρωποι έχουν το λάθος μήνυμα.
Μπορείς να κάνεις κάτι για να καταπολεμήσεις τις ψεύτικες αναμνήσεις;
Είναι δύσκολο να γνωρίζεις αν η ανάκληση μνήμης μπορεί να είναι αξιόπιστη. Για αρχή, υπάρχουν αρκετές καταστάσεις που επηρεάζουν την ανάπτυξη και την απώλεια μνήμης. Σε πολλές περιπτώσεις, οι προτάσεις για τη βελτίωση της λειτουργίας του εγκεφάλου περιλαμβάνουν μια υγιεινή διατροφή, τη βελτίωση του προγράμματος ύπνου και την άσκηση σε τακτική βάση. Αλλά όταν πρόκειται για τη διερεύνηση της αλήθειας πίσω από πιθανώς ψευδείς αναμνήσεις, εναπόκειται σε εσένα να καθορίσεις τι είναι πραγματικό και τι όχι.
Εννέα κινήσεις για να ενισχύσεις τη μνήμη σου
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
